Month: May 2022

सौ अंजली दिलीप गोखले

 जीवनरंग 

☆ प्रतिकृती… – भाग 1 ☆ सौ अंजली दिलीप गोखले ☆

(कथा – प्रतिकृती – विज्ञान कथा या विज्ञान कथेला अखिल भारतीय विज्ञान कथा स्पर्धे मध्ये पारितोषिकाने सन्मानीत केले आहे.)

नेहमीच्या उत्साहात सुखदा कार ड्रायव्हिंग करत होती. या इन्स्टिट्यूटमध्ये तब्बल तीस वर्षे ती जॉब करते आहे. पण रोज आपण जॉईन होतोय याच मूडमध्ये ती घेत असे.

आज तर काय, ती स्वतः आपल्या हाताखाली काम करण्यासाठी ज्युनियर सायंटिस्ट या पोस्ट साठी मुलाखती घेणार होती ड्रायव्हिंग करता करता आपल्या करिअरचा सतत वर धावणारा आलेख तिच्या डोळ्यासमोर आला. शाळा -कॉलेज -पोस्ट ग्रॅज्युएशन -रिसर्च – जॉब अन मग लग्न -दोन सुंदर मुली -प्रमोशन. आणखी काय हवं माणसाला आयुष्यात?

सुहास सारखा तिला, तिच्या बुद्धीला आणि व्यक्तिमत्वाला समजून घेणारा साथीदार मिळाला म्हणून तर एवढे शक्य झाले. नाहीतर आपली मैत्रीण माधवी, आपल्या पेक्षा हुशार असून घरी  स्वयंपाक पाणी तेवढेच करत  बसली इतकी वर्ष.

पुअर माधवी !जाऊ दे ! बॉबकट चे केस उडवत सुखदाने तो विचार बाजूला टाकला.

आपल्या हाताखाली, काम करायला कोणाला बरं  निवडावे ?मुलगा की मुलगी ?कोणी का असेना, असिस्टंट हुशार, , चटपटीत, तल्लख आणि आवडीने काम करणारा पाहिजे. नुसत्या फेलोशिप च्या पैशात इंटरेस्ट असणारा नको. काय काय प्रश्न विचारायचे, कशाला महत्त्व द्यायचे हा विचार करतच इन्स्टिट्यूटच्या सुरेख वळणावरून आपली कार वळवुन पार्क केली आणि आपली पर्स घेऊन ती आपल्या केबिनमध्ये आली.

रोजच्याप्रमाणे आल्या आल्या तिने आपला ड्रॉवर उघडला आणि गणपतीच्या छोट्याशा मूर्तीला त्याचबरोबर आई-बाबांच्या फोटोला मनोभावे नमस्कार केला.

लहानपणापासून गणपती तिचे आवडते दैवत !आणि त्याने दिलेल्या चांगल्या बुद्धीला खतपाणी घालणारे, आपल्या सगळ्या धडपडीला प्रोत्साहन देणारे, खंबीरपणे पाठीशी उभे राहणारे आई बाबा म्हणून न चुकता सुखदा आपल्या या दैवतांना वंदन  करी.

‘मॅडम आत येऊ ?आज आपण मुलाखती घेणार ना ?दहा उमेदवार बाहेर आले आहेत. पाठवू का त्यांना एकेक करून ?’ तिची सेक्रेटरी विचारत होती. ” हो, जरूर करू या सुरवात. जेवढे हे काम लवकर होईल तेवढे बरे ना !दुपारच्या आत हेड ऑफिसला कळवता येईल आपल्याला. “”ओके मॅडम. ही या दहा जणांच्या नावांची त्यांच्या क्वॉलिफिकेशन ची लिस्ट! मी पाठवते त्यांना”.

आपल्या पर्सच्या छोट्या आरशात सुखदाने आपला चेहरा पाहिला. हो नाहीतर उमेदवार पॉशआणि मुलाखत घेणारी बावळट असे नको व्हायला. ग्लास मधले थंडगार पाणी पिऊन आपले प्रेम आणि पेपर पॅड घेऊन मुलाखत घ्यायला सुखदा सरसावून बसली.

क्रमशः…

© सौ अंजली दिलीप गोखले 

मोबाईल नंबर 8482939011

≈संपादक – श्री हेमन्त बावनकर/सम्पादक मंडळ (मराठी) – श्रीमती उज्ज्वला केळकर/श्री सुहास रघुनाथ पंडित /सौ. मंजुषा मुळे/सौ. गौरी गाडेकर≈

सुश्री सुनिता गद्रे

 वाचताना वेचलेले 

 ☆ Yesssss….2 mint’s…– सुश्री उन्नती गाडगीळ ☆ संग्रहिका – सुश्री सुनिता गद्रे ☆ 

आपल्या भुकेल्या मुलाला दोन मिनटात मँगी खाऊ घालणारी आई.फक्त कमी वेळेचे गणित मांडते.पौष्टिक घटक, गुणवत्ता लक्षात घेत नाहीं! तोच प्रकार खेळात.. पाच दिवसांची मँच..एक दिवसावर…वीस षटकांवर आली. कमी वेळात ..जास्त मँचेस असे गणित मांडले जाते.

खेळाडूंचा ..ताण..तणाव..गुणवत्ता घसरण..याकडे दुर्लक्ष !!!

….रंगमंचावर पण तेच चित्र. पाच अंकी नाटक. तीन…दोन…एकांकीवर आले. नंतर पंधरा मिनिटांची नाटुकली. संख्यात्मक विचार .काळाचे भान ठेऊन वेळेची बचत करणे. ही सोय ठरली !

८ मार्च चे औचित्य साधून..भारतात प्रथमच रंगमंचावर रुजणार …दोन मिनटांच्या नाटिका. अन् त्या ही महिलांद्वारे..

आता फक्त  दोन मिनटात.. साभिनय स्वत:ला सिद्ध करणे. एकपात्री / सामुदायिक, संपूर्ण मुभा आहे!

सामाजिक विषयांचे अनेक पदर फक्त दोन मिनटात गुंफायचे… आशय महत्वपूर्ण.

विषयात खोलवर डुंबायचे नाहीं!! शिवाय कमी वेळात अनेकांना संधी मिळणार ! तोंडाचा रंग पुसण्याची जरुरी नाहीं. दोन मिनटाचा खेळ खेळून.. एका दिवसात अनेक भरा-या घेऊन उच्चांक गाठु शकता. चला तर मग… बांधा पदर… व्हा ..अभिनेता 🎭 / अभिनेत्री 🎭 …

आपण एकेक गंमती बघत रहायचे.

“मी दोन मिनटांचे एका दिवसात पन्नास प्रयोग केले”

 नटाने फुशारकी मारायची ..

आणि आपण त्या दोन मिनिटाच्या प्रयोगासाठी इंधन, वेळ, पैसे खर्चून जायचे.

आपली किमान 20 मिनिटे घालवायची…….असो.

आपण शुभेच्छा देऊया.

लेखिका उन्नती गाडगीळ

संग्राहिका –  सुश्री सुनीता गद्रे

माधवनगर सांगली, मो 960 47 25 805.

≈संपादक – श्री हेमन्त बावनकर/सम्पादक मंडळ (मराठी) – श्रीमती उज्ज्वला केळकर/श्री सुहास रघुनाथ पंडित /सौ. मंजुषा मुळे/सौ. गौरी गाडेकर≈

सुश्री मंजुषा सुनीत मुळे

 इंद्रधनुष्य 

☆ 🚩 ‘अक्षय्य तृतीया’ 🚩 ☆ प्रस्तुती – सुश्री मंजुषा सुनीत मुळे  ☆

“निदान या प्रसंगीतरी याला मडकं म्हणू नका..!”

३ मे ला अक्षय्य तृतीयेची पूजा करायची म्हणून खरेदीला गेलो होतो. माझे साहित्यिक मित्र ही खरेदीला आले होते.

ते माझ्या कुंभार मित्राला म्हणाले “मडकं दे..!”

तो पटकन त्यांच्याकडे बघून म्हणाला, ” अहो या प्रसंगी तरी ‘मडकं’ म्हणू नका..!!”

खरेतर मलाही माहित नव्हतं त्याला नक्की काय म्हणतात. उत्सुकते पोटी मी त्याला विचारले, “मग काय म्हणतात याला?”.

“स्वर्गीय माता म्हणून लाल रंगाचे त्याला केळी व स्वर्गीय पिता म्हणून काळ्या रंगाचे त्याला करा म्हणतात”.

माझ्या मराठी शब्दकोषात दोन शब्द वाढले.!!

मराठीत मातीच्या भांड्याला उपयुक्तते नुसार व प्रसंगानुसार वेगवेगळ्या नांवांनी संबोधले जाते अशी माहिती झाली.

पाण्याचा …        माठ

अंत्यसंस्काराला.. मडकं

नवरात्रात …        घट

वाजविण्यासाठी.. घटम्

संक्रांतीला…        सुगडं

दहिहंडीला…       हंडी

दही लावायला…   गाडगं

लक्ष्मीपूजनाचे…   बोळकं

लग्न विधीत…… अविघ्नकलश

आणि

अक्षय्य तृतीयेला…केळी / करा

खरंच आपली मराठी भाषा समृद्ध व श्रीमंत आहेच…!!!

मला मंगल प्रसंगी कुमारिका हातात धरतात त्याला कऱ्हा म्हणतात.

हे माहिती होते पण अक्षय्य तृतीयेला ‘केळी’ व ‘करा’ म्हणतात हे तर माहित नव्हते, तुम्हाला  माहीत होते का ?

मला माहित नसलेली माहिती, एका मित्राने मला पाठवली आणि मी आपल्यासमोर मांडली 🙏🏻

संग्रहिका – मंजुषा सुनीत मुळे 

९८२२८४६७६२

श्री संजय भारद्वाज

(श्री संजय भारद्वाज जी – एक गंभीर व्यक्तित्व । जितना गहन अध्ययन उतना ही  गंभीर लेखन।  शब्दशिल्प इतना अद्भुत कि उनका पठन ही शब्दों – वाक्यों का आत्मसात हो जाना है।साहित्य उतना ही गंभीर है जितना उनका चिंतन और उतना ही उनका स्वभाव। संभवतः ये सभी शब्द आपस में संयोग रखते हैं  और जीवन के अनुभव हमारे व्यक्तित्व पर अमिट छाप छोड़ जाते हैं।  हम आपको प्रति रविवार उनके साप्ताहिक स्तम्भ – संजय उवाच शीर्षक  के अंतर्गत उनकी चुनिन्दा रचनाएँ आप तक  पहुँचा रहे हैं। सप्ताह के अन्य दिवसों पर आप उनके मनन चिंतन को  संजय दृष्टि के अंतर्गत पढ़ सकते हैं। ) 

॥ श्री रघुवंशम् ॥

॥ महाकवि कालिदास कृत श्री रघुवंशम् महाकाव्य का हिंदी पद्यानुवाद : द्वारा प्रो. चित्र भूषण श्रीवास्तव ‘विदग्ध’॥

☆ “श्री रघुवंशम्” ॥ हिन्दी पद्यानुवाद सर्ग #16 (81 – 85) ॥ ☆

रघुवंश सर्ग : -16

कुमुद नाग ने गर्व से सिर उठा समझ गरुड़ास्त्र की महिमा का भेद खोला।

तनय राम के कुश जो थे शत्रुहंता से करके नमन यों विनत स्वर में बोला।।81।।

मैं जानता हूँ कि तुम विष्णु के रूप श्रीराम के पुत्र कुश हितमना हो।

भला आपके नेह की, पूज्य जो है, क्यों किसी भी भाँति अवमावना हो।।82।।

उछाले गये गेंद को झेलती सी, गगन से उतरती हुई ज्योति के सम।

तुम्हारे विजय शील इस आमरण को, जिस जल में लख रख कुमुद ने लियादम।।83।।

तो जो भूमि रक्षा के हित अर्गला संग है आजानु बाहू ज्या-आघात-चिन्हित।

से भुंजबंध इसका हो संयोग फिर से, यह अब हमारा मनोरथ है निश्चित।।84।।

हे कुश इसके अपहरण अपराध का दण्ड, अनुजा कुमुद को कृपा कर यों दीजै।

कि चिरकाल इसको चरण सेवा में अपनी दासी बना लेना स्वीकार कीजे।।85।।

© प्रो. चित्र भूषण श्रीवास्तव ‘विदग्ध’