मराठी साहित्य – विविधा ☆ माझी रेसिपी मला परत…☆ श्री अमोल अनंत केळकर

श्री अमोल अनंत केळकर

☆ विविधा ☆ माझी रेसिपी मला परत… ☆ श्री अमोल अनंत केळकर ☆ 

रविवारची ‘टवाळखोरी’ ?

माझी रेसीपी मलाच फाॅर्वर्ड झालीय..

मंडळी नमस्कार ?

तुमच्या पैकी अनेकांनी वरचे वाक्य असलेली जहिरात पाहिली असेल.

आपण  लिहून पाठवलेली एक रेसिपी व्हायरल होऊन परत आपल्याला कडे येते, हे जिला सर्वप्रथम ही रेसिपी पाठवली तिला सांगताना काकूंना होणारा आनंद अगदी त्यांच्या चेहऱ्यावर दिसून येतोय.

असा अनुभव आज अगदी कुणालाही येऊ शकतो. सध्याच्या ‘सोशल युगात’ तत्पर फिडबॅक मिळण्याचा एक नवीन प्रकार आहे हा असं मला वाटते.

आज एखादी नवीन माहिती,  नविन विचार, विनोद, मिम्स,राजकीय विश्लेषण, संदर्भ, कला, लेख, एखादे गाणे  सोशल मिडीयावर शेअर केले जाते. त्यातील आवडलेली माहिती/ पोस्ट  पुढे ढकलली जाते ( कधी मुळ कर्त्याचे नाव ठेऊन/ काढून/बदलून).  आणि अशाप्रकारे आपण त्या पोस्ट कर्त्याचे एक प्रकारे कौतुकच करतो.

पूर्वी लेखन हे प्रामुख्याने पुस्तक/ कादंबरी रुपात वाचायला मिळायचे. वाचनालय ही हक्काची ठिकाणे असायची. दिवाळी अंक/ पाक्षिक / मासिक यातून ही अनेक लेखक भेटायचे. त्यानंतर अनेकजण  रविवारच्या वृत्तपत्र  पुरवण्यातून भेटावयास येऊ लागले. इंटरनेट माध्यमातून मात्र लेखक/ वाचक यांच्यातील अंतर कमी झाले. प्रत्यक्ष भेटून अभिप्राय देता नाही आला तरी विविध संकेतस्थळे, त्यांचे ब्लाॅग, यूट्यूब चँनेल्स आणि आता व्हाटसप/फेसबुक पेज इ माध्यमातून हे सगळे कलाकार प्रत्येकाच्या अगदी खूप जवळ आलेत. त्यांना प्रतिक्रिया देणे ही सोपे झाले आहे.

याच माध्यमामुळे अनेक वेगवेगळे लेखक/ कलाकारांची माहिती झाली. छापील माध्यमातून पेक्षा  आँनलाईन लेखक म्हणून अनेकांना ओळख मिळाली, अनेकजण प्रसिद्ध झाले.  आणि जेंव्हा अशी त्यांची निर्मिती / रेसिपी  जेंव्हा त्यांची त्यांनाच परत फॅर्वर्ड होऊन परत येऊ लागली ती त्यांच्या त्या लेखनाची यशाची पावतीच म्हणावी लागेल.

माणूस जसं प्रारब्ध घेऊन येतो तसे काही लेख/ कथा / विनोद/ मीम्स / कलाकृती या ही प्रारब्ध घेऊन येतात. कुणाच्या नशिबात केंव्हा ‘व्हायरल’ व्हायचा योग येईल हे त्या कर्त्याला ही सांगता येणार नाही.

माझ्या सुदैवाने गेल्या १०-१२ वर्षात काही लेख याबाबतीत सुदैवी ठरले मग तो ‘भाईं’ वरचा लेख असेल किंवा संकष्टीच्या आधी ‘ साबुदाणा भिजवण्याचा ‘ निरोप असेल किंवा मग ‘ शेपटीवाल्या प्राण्यांचे ‘ विडंबन गीत असेल.

अगदी त्या काकूंना झालेला आनंद प्रत्यक्ष अनुभवलाय. मीच नाही तर अगदी अनेकांनी.

तेंव्हा ‘रेसिपी’ बनवत रहा.

मंडळी थोडंसं तत्वज्ञान सांगून माझी टवाळखोरी थांबवतोय.

” माझी रेसीपी म्हणजे माझे कर्म ( नेहमी)  मलाच फाॅर्वर्ड होत असते ”

समझनेवालों को….

 

©  श्री अमोल अनंत केळकर

०६/१२/२०२०

नवी मुंबई, मो ९८१९८३०७७९

poetrymazi.blogspot.in, kelkaramol.blogspot.com

≈ ब्लॉग संपादक – श्री हेमन्त बावनकर/सम्पादक मंडळ (मराठी) – श्रीमती उज्ज्वला केळकर/श्री सुहास रघुनाथ पंडित  ≈

Please share your Post !

Shares

मराठी साहित्य – सूर संगत ☆ सूर संगत (भाग – ८) – पाऊलखुणा ☆ सुश्री आसावरी केळकर-वाईकर

सुश्री आसावरी केळकर वाईकर

☆ सूर संगत (भाग – ८) – पाऊलखुणा ☆ सुश्री आसावरी केळकर-वाईकर ☆  

आपण एखाद्या गोष्टीचा अनुभव घेत असताना आपलं भान हरपतं, भवताल विसरलं जातं, वाऱ्याच्या लहरीवर तरंगत जात असल्यासारखं मन हलकं होऊन जात अक्षरश: एका भारलेल्या अवस्थेत आपण जातो. निर्गुण-निराकारत्वाची खूण पटवणाऱ्या, ‘त्याच्या’ अस्तित्वाची साक्ष देणाऱ्या, त्या सर्वोच्च शक्तीनं वेढलेल्या अवस्थेतले क्षण हे खरंतर जाणिवेच्या पलीकडले असेच म्हणावे लागतील. मात्र ही अवस्था लोप पावल्यानंतरही तिचा प्रभाव टिकून राहातो, ते क्षण मनात रेंगाळत राहातात. ह्या रेंगाळत्या क्षणांमधेच आपण खरोखरी काही चैतन्यदायी, निखळ आनंद देणारे क्षण अनुभवले हे जाणवतं… मनावर उमटलेल्या त्या अनुभूतीच्या पाऊलखुणा स्पष्ट दिसतात! अशाच प्रकारच्या एकाच वेळी तेजस्वी आणि हळव्याही पाऊलखुणा भैरवी कायमच मनावर उमटवत राहाते असं मला वाटतं.

मागच्या लेखात भैरवीला शब्दमर्यादेत मुडपून कसंबसं बसवलं असं माझं मलाच वाटत राहिलं. मन भरलं नाही, ते पुरेसं कागदावर उतरलंच नाही असं अधुरेपण जाणवत राहिलं. किंबहुना, भैरवीविषयी लिहिल्यावरही तिच्या पाऊलखुणा अजून मनात रेंगाळत राहिल्या आहेत म्हणायला हरकत नाही. बारा सुरांपैकी सगळे कोमल सूर भैरवीत आहेत म्हणूनच कि काय आपल्या मनालाही तीच कोमल अवस्था प्राप्त होत कुणी एखादा शब्द आपल्याशी बोललं तरी त्या ध्वनिलहरींच्या हलक्याशा धक्क्यानंही जिभेवर पिठीसाखर विरघळावी तितक्या सहजी आपलं अस्तित्वच विरघळून जाईलसं वाटत राहातं. म्हणूनच अशा अनुभवानंतर प्रत्येकच संवेदनशील व्यक्ती नि:शब्द होत मनावरचा भैरवीच्या रुतल्या पाऊलखुणांचा रेंगाळ ओलसर डोळ्यांनी जपत राहाते.

निरीक्षण केलं तर लक्षात येईल कि, कुठल्याही उत्तम रंगलेल्या मैफिलीतील भैरवीनंतर वातावरणात एक आल्हाददायक शांतता भरून राहिलेली असते, प्रत्येक श्रोत्याच्या मनात भैरवी आणखी ठळकपणे पाऊलखुणा उमटवत जात असते. श्रोते त्या परमानंदावस्थेत नुसते एकमेकांकडे पाहताना डोळ्यांतूनच ‘अहाहा… क्या बात है!’ असं गायकाविषयीचं कौतुक एकमेकांपर्यंत पोहोचवत असतात. त्या भारलेल्या अवस्थेला आपल्या शब्दानं धक्का लागू नये ह्याची काळजीच जणू प्रत्येकजण घेत असतो. भैरवीनं श्रोत्याला आनंदात न्हाऊ-माखू घालण्याचं कसब गायक-वादक कलाकाराचं हे वादातीत! त्यानं संगीतसाधनेतून कमावलेली शक्तीच इतक्या सगळ्या श्रोत्यांचं बोट धरून त्यांना वेगळ्या विश्वात घेऊन जाण्याची किमया घडवून आणू शकते. मात्र भैरवीच्या बाबतीत थोडंसं झुकतं माप त्या सुरांना जातं असं माझं वैयक्तिक मत!

मागच्या भागात आपण भैरवीवर आधारित काही मराठी रचनांचा उल्लेख केला होता. हिंदी रचनांविषयी बोलायचं झाल्यासही अक्षरश:  लांबलचक यादी तयार होईल. पण पटकन आठवते ती रचना म्हणजे भारतरत्न पं. भीमसेन जोशीजी, पं. बालमुरलीकृष्णनजी, लताबाई ह्यांचे सूर आणि दर्शनासोबत भारतातील इतरही प्रांतांमधील अनेक गुणी व्यक्तींचं दर्शन घडवणारी, अनेक भाषांत सजलेली पूर्वी दूरदर्शनवर लागणारी ‘मिले सुर मेरा तुम्हारा’ ही संपन्न रचना! मागच्या लेखात उल्लेखिल्याप्रमाणे कोणतीही मैफिल ‘भैरवी’ने संपन्न करण्याची प्रथा उत्तर भारतीय संगीत पद्धतीत रूढ आहे. ही रचना मात्र भैरवीमुळे जास्त संपन्न झालीये असं मनात येतं. ह्या संपन्नतेचं लक्षण म्हणजे ही रचना पाहाताना डोळे पाणावतातच, देशभक्ती उरात दाटून येतेच, अनेकविध प्रांतांमधील आपल्या देशबांधवांविषयी आस्था, एकात्मतेची भावना मनात जागतेच, सगळ्याच अर्थांनी दुजाभावाच्या कल्पना लोप पावत एक उदात्त, संपन्न जाणीव मनात जागतेच जागते. कितीही वेळा ही रचना ऐकली तरी प्रत्येकवेळी अशीच अनुभूती येते! पुन्हा म्हणेन, मनात जागणारी ही अनोखी जाणीव ‘भैरवी’नं गडद केली आहे!

हिंदी चित्रपट संगीतातल्याही किती रचना सांगाव्या! लताबाईंचं ‘माता सरस्वती शारदा’ अंगावर रोमांच उभं करतं, ‘बाबूल मोरा नैहर छूटो जाए’ हळवंहळवं करून टाकतं, ‘दिल का खिलौना हाए टूट गया’, ‘मीठे बोल बोले’, ‘फुल गेंदवा ना मारो’, ‘कैसे समझाऊ बडे नासमझ हो’ अशा कितीतरी रचना मनात रुंजी घालू लागतात. ‘कर चले हम फिदा जान-ओ-तन साथियों, अब तुम्हारे हवालें वतन साथियों’ ह्या ओळी ऐकताना काळजाला घरं पडतात, अंतऱ्यात मात्र वेगळे सूर वेगळा नूर घेऊन येत उरांत अभिमान जागवतात आणि पुन्हा ध्रुवपदाशी आल्यावर भैरवी काळजाचं पाणीपाणी करते. बेगम अख्तर, शोभा गुर्टू  ‘हमरी अटरिया पे आजा रे सावरिया’ गातात तेव्हां त्यातली विरहवेदना जीव जाळत जाते.

खरंतर अशा अजून कितीतरी रचना आहेत ज्या मुख्यत्वे भैरवीची आठवण करून देतात, मात्र इतर स्वरांच्या वापरामुळे वेगळ्या ढंगानं पुढं जातात. मग तिथे भैरवीतल्या सुरांमध्ये एखाद- दुसऱ्या सुराचा फरक केल्यावर जे राग निर्माण होतात त्यांची आठवण जास्त गडद होत जाते. म्हणूनच अशा कित्येक रचनांचा उल्लेख मुद्दाम टाळतेय. सुगम रचनांबाबत हेच महत्त्वाचं आहे. रागनियम हा भागच तिथे लागू नसल्याने एखाद्या रचनेवर धडमकन एखाद्या रागाचं लेबल लावायला मन धजावत नाही, ते संयुक्तिकही नाही. एक मात्र खरं की, कोणताही संगीतप्रकार असो, त्यातली भैरवीची प्रत्येक सुरावट ही काळजावर पाऊलखुणा उमटवत जाते हे नि:संशय!

© आसावरी केळकर-वाईकर

प्राध्यापिका, हिंदुस्तानी शास्त्रीय संगीत  (KM College of Music & Technology, Chennai) 

मो 09003290324

ईमेल –  asawarisw@gmail.com

≈ संपादक – श्री हेमन्त बावनकर/सम्पादक मंडळ (मराठी) – श्रीमती उज्ज्वला केळकर/श्री सुहास रघुनाथ पंडित  ≈

Please share your Post !

Shares

अध्यात्म/Spiritual – श्रीमद् भगवत गीता ☆ पद्यानुवाद – अष्टदशोऽध्याय: अध्याय (78) ☆ प्रो चित्र भूषण श्रीवास्तव ‘विदग्ध’

श्रीमद् भगवत गीता 

हिंदी पद्यानुवाद – प्रो चित्र भूषण श्रीवास्तव ‘विदग्ध’

अध्याय 18

( श्रीगीताजी का माहात्म्य )

यत्र योगेश्वरः कृष्णो यत्र पार्थो धनुर्धरः ।

तत्र श्रीर्विजयो भूतिर्ध्रुवा नीतिर्मतिर्मम ॥

 

जहाँ योगेश्वर कृष्ण हैं तथा धनुर्धर पार्थ

विजय सुनिष्चत वहाँ ही, मेरी मति निस्वार्थ। ।।78।।

 

भावार्थ :  हे राजन! जहाँ योगेश्वर भगवान श्रीकृष्ण हैं और जहाँ गाण्डीव-धनुषधारी अर्जुन है, वहीं पर श्री, विजय, विभूति और अचल नीति है- ऐसा मेरा मत है॥78॥

Wherever there is Krishna, the Lord of Yoga, wherever there is Arjuna, the archer, there are prosperity, happiness, victory and firm policy; such is my conviction.

ॐ तत्सदिति श्रीमद्भगवद्गीतासूपनिषत्सु ब्रह्मविद्यायां योगशास्त्रे श्रीकृष्णार्जुनसंवादे मोक्षसन्न्यासयोगो नामाष्टादशोऽध्यायः॥18॥

 

© प्रो चित्र भूषण श्रीवास्तव ‘विदग्ध’  

ए १, शिला कुंज, विद्युत मण्डल कालोनी, रामपुर, नयागांव,जबलपुर ४८२००८

vivek1959@yahoo.co.in मो ७०००३७५७९८

 ब्लॉग संपादक – श्री हेमन्त बावनकर/सम्पादक मंडल (हिन्दी) – श्री विवेक रंजन श्रीवास्तव ‘विनम्र’/श्री जय प्रकाश पाण्डेय  ≈

Please share your Post !

Shares

हिन्दी साहित्य- लघुकथा ☆ तीन लघुकथाएं – लड़कियाँ -☆ डॉ. कुंवर प्रेमिल

डॉ कुंवर प्रेमिल

(संस्कारधानी जबलपुर के वरिष्ठतम साहित्यकार डॉ कुंवर प्रेमिल जी को  विगत 50 वर्षों  से लघुकथा, कहानी, व्यंग्य में सतत लेखन का अनुभव हैं। अब तक 350 से अधिक लघुकथाएं रचित एवं ग्यारह  पुस्तकें प्रकाशित। 2009 से प्रतिनिधि लघुकथाएं (वार्षिक) का सम्पादन एवं ककुभ पत्रिका का प्रकाशन और सम्पादन।  आपकी लघुकथा ‘पूर्वाभ्यास’ को उत्तर महाराष्ट्र विश्वविद्यालय, जलगांव के द्वितीय वर्ष स्नातक पाठ्यक्रम सत्र 2019-20 में शामिल किया गया है। वरिष्ठतम  साहित्यकारों  की पीढ़ी ने  उम्र के इस पड़ाव पर आने तक जीवन की कई  सामाजिक समस्याओं से स्वयं की पीढ़ी  एवं आने वाली पीढ़ियों को बचाकर वर्तमान तक का लम्बा सफर तय किया है,जो कदाचित उनकी रचनाओं में झलकता है। हम लोग इस पीढ़ी का आशीर्वाद पाकर कृतज्ञ हैं। आज प्रस्तुत हैं आपकी “तीन लघुकथाएं  – लड़कियाँ –।)

☆ लघुकथा – तीन लघुकथाएं – लड़कियाँ ☆

[1] खब्ती

तुम्हारी पड़ोसन खब्ती है क्या?

क्यों क्या हुआ है?

सुना है उसके यहाँ लड़की हुई है और वह पूरे मुहल्ले में मिठाई बाँट रही है.

 

[2] खूसट

क्यों, तुम अपनी लड़की को कोचिंग कहाँ से दिला रही हो?

अजीब खूसट हो जी तुम, लड़का नहीं है मेरे पास जो लड़की को कोचिंग दिलाकर फिजूलखर्ची करती रहूंगी.

 

[3] करमखोटिटयां

पाँच लड़कियों की मां से किसी महिला ने पूछा-बडी जिगर वाली हो बिना, पांच लड़कियां पैदा करने के बाद भी खुश-खुश नजर आ रही हो.

उत्तर में महिला बोली-न न न यह खुशी तो पाँच लड़कियों के बाद पैदा हुए लड़के की है, वरना इन करम खोटिटयों ने तो मुझे जी्ते जी मार डाला था.

 

© डॉ कुँवर प्रेमिल

एम आई जी -8, विजय नगर, जबलपुर – 482 002 मोबाइल 9301822782

ब्लॉग संपादक – श्री हेमन्त बावनकर/सम्पादक मंडल (हिन्दी) – श्री विवेक रंजन श्रीवास्तव ‘विनम्र’/श्री जय प्रकाश पाण्डेय  ≈

Please share your Post !

Shares

हिन्दी साहित्य – मनन चिंतन ☆ संजय दृष्टि ☆ लेखन ☆ श्री संजय भारद्वाज

श्री संजय भारद्वाज 

(श्री संजय भारद्वाज जी – एक गंभीर व्यक्तित्व । जितना गहन अध्ययन उतना ही  गंभीर लेखन।  शब्दशिल्प इतना अद्भुत कि उनका पठन ही शब्दों – वाक्यों का आत्मसात हो जाना है।साहित्य उतना ही गंभीर है जितना उनका चिंतन और उतना ही उनका स्वभाव। संभवतः ये सभी शब्द आपस में संयोग रखते हैं  और जीवन के अनुभव हमारे व्यक्तित्व पर अमिट छाप छोड़ जाते हैं।  हम आपको प्रति रविवार उनके साप्ताहिक स्तम्भ – संजय उवाच शीर्षक  के अंतर्गत उनकी चुनिन्दा रचनाएँ आप तक  पहुँचा रहे हैं। सप्ताह के अन्य दिवसों पर आप उनके मनन चिंतन को  संजय दृष्टि के अंतर्गत पढ़ सकते हैं। )

☆ संजय दृष्टि  ☆ लेखन ☆

न दिन का भान, न रात का ठिकाना। न खाने की सुध न पहनने का शऊर।…किस चीज़ में डूबे हो ? ऐसा क्या कर रहे हो कि खुद को खुद का भी पता नहीं।

…कुछ नहीं कर रहा इन दिनों, लिखने के सिवा।

©  संजय भारद्वाज 

प्रातः 4.11 बजे, 7.7.19

☆ अध्यक्ष– हिंदी आंदोलन परिवार  सदस्य– हिंदी अध्ययन मंडल, पुणे विश्वविद्यालय  संपादक– हम लोग  पूर्व सदस्य– महाराष्ट्र राज्य हिंदी साहित्य अकादमी ☆ ट्रस्टी- जाणीव, ए होम फॉर सीनियर सिटिजन्स 

मोबाइल– 9890122603

≈ ब्लॉग संपादक – श्री हेमन्त बावनकर/सम्पादक मंडल (हिन्दी) – श्री विवेक रंजन श्रीवास्तव ‘विनम्र’/श्री जय प्रकाश पाण्डेय  ≈

Please share your Post !

Shares

हिन्दी साहित्य – आलेख ☆ सन्दर्भ: एकता शक्ति ☆ प्रातः वंदन ☆ श्री अमरेंद्र नारायण

श्री अमरेन्द्र नारायण 

(ई-अभिव्यक्ति पर एक अभियान की तरह समय-समय पर  “संदर्भ: एकता शक्ति” के अंतर्गत चुनिंदा रचनाएँ पाठकों से साझा करते रहते हैं। हमारा आग्रह  है कि इस विषय पर अपनी सकारात्मक एवं सार्थक रचनाएँ प्रेषित करें। आज प्रस्तुत है श्री अमरेन्द्र नारायण जी  की एक  भावप्रवण  कविता “प्रातः वंदन”।)

☆  सन्दर्भ: एकता शक्ति ☆ प्रातः वंदन☆

जब प्रकाश तम के हाथों बंधक बनता

वह अंतराल तो बस विराम का आता है

ऊषा अपना सौंदर्य बिखेरती वसुधा पर

आंगन,गलियों में नवोल्लास छा जाता है।

 

आशा का जो  संदेशा ऊषा लाती है

वह ईश्वर की महिमा का पुलकित वंदन है

शुभ कर्मों से अपनी कृतज्ञता हो अर्पित

वह मानव की कर्मठता का अभिनंदन है!

 

है कहां निराशा का कोई संदेश यहां?

जीवन को उत्सव का आदर दे  जीना है

दुःख  और निराशा से लड़ने की है क्षमता

अधिकार मनुज का नहीं निशा ने छीना है!

 

यह निशा भी है सम्मान मनुज के ही श्रम का

श्रम से श्लथ मानव तन थोड़ा आराम करे

नूतन ऊर्जा से भर कर फिर इस धरती का

सम्मान करे, आशीष मांग निज काम करे।

 

इसलिये नवल उत्साह भरे प्रातःवंदन

स्वर्णिम किरणें संदेश प्रेरणा लाती हैं

चाहे कितनी भी कठिन समस्या आये पर

वह समाधान की ओर हमें ले जाती हैं।

©  श्री अमरेन्द्र नारायण 

शुभा आशर्वाद, १०५५ रिज़ रोड, साउथ सिविल लाइन्स,जबलपुर ४८२००१ मध्य प्रदेश

दूरभाष ९४२५८०७२००,ई मेल amarnar @gmail.com

≈ ब्लॉग संपादक – श्री हेमन्त बावनकर/सम्पादक मंडल (हिन्दी) – श्री विवेक रंजन श्रीवास्तव ‘विनम्र’/श्री जय प्रकाश पाण्डेय  ≈

Please share your Post !

Shares

हिन्दी साहित्य – साप्ताहिक स्तम्भ ☆ काव्य धारा # 19 ☆ जबलपुर हमारा ☆ प्रो चित्र भूषण श्रीवास्तव ‘विदग्ध’

प्रो चित्र भूषण श्रीवास्तव ‘विदग्ध’ 

(आज प्रस्तुत है गुरुवर प्रोफ. श्री चित्र भूषण श्रीवास्तव जी  की  संस्कारधानी जबलपुर शहर पर आधारित एक भावप्रवण कविता  “जबलपुर हमारा “।  हमारे प्रबुद्ध पाठक गण  प्रो चित्र भूषण श्रीवास्तव ‘विदग्ध’ जी  काव्य रचनाओं को प्रत्येक शनिवार आत्मसात कर सकेंगे।  ) 

☆ साप्ताहिक स्तम्भ ☆ काव्य धारा # 19 ☆

☆  जबलपुर हमारा 

रेवा तट पर बसा जबलपुर, शहर हमारा हमको प्यारा

इसकी मन भावन माटी ने, हमें सवारा हमें निखारा

 

इसके वातावरण, वायु, जल, नभ ने नित उत्साह बढाये

इसके शिष्ट समाज सरल, सदा नेह ममता बरसाये

 

दृश्य देख इसके बातें सुन, मन ने नये नये स्वप्न सजाये

इससे प्राप्त विशेष ज्ञान ने, पावन विविध विचार जगाये

 

मन भरती आल्हाद अनोखे, इसकी मंगल परंपराये

इसकी धार्मिक भावनाओ ने, आराधन के गीत गुंजाये

 

इससे ही बन सका आज मैं, जो हूं साहित्यिक अनुरागी

संवेदी मन ने ज्ञानार्जन की, उत्कंठा, प्रीति न त्यागी

 

इसकी हर हलचल में दिखता, मुझको एक संसार सुहाना

श्वेत श्याम चट्टानो में है, भरा प्रकृति का सुखद खजाना

 

दूर-दूर फैला दिखता है, विध्यांचल का हरित वनाचंल

छाया देता, प्यास बुझाता, सबकी मॉ रेवा का आंचल

 

जहॉ ज्ञान वैराग्य भक्ति तप, रत है सब शोभित तट वासी

मन वांछित सब सुख सुविधाये, पाते हैं साधू सन्यासी

 

शिक्षा और रक्षा के स्थित, कई एक संस्थान उजागर

धर्म प्राण हैं अधिक निवासी, रेल वायु सुविधाये यहाँ पर

 

लगता मेरा शहर मुझे प्रिय, अनुपम सब नगरो से ज्यादा

परिवारी स्वजनो से ज्यादा, ममतामय संबंध हमारा

 

इसकी स्वात्विक रूचि ने ही, संपोषित की मम जीवन धारा

यह ही है पालक पोषक,  पूज्य धरा प्रिय नगर हमारा

 

© प्रो चित्र भूषण श्रीवास्तव ‘विदग्ध’ 

ए १ ,विद्युत मण्डल कालोनी , रामपुर , जबलपुर

vivek1959@yahoo.co.in

 ब्लॉग संपादक – श्री हेमन्त बावनकर/सम्पादक मंडल (हिन्दी) – श्री विवेक रंजन श्रीवास्तव ‘विनम्र’/श्री जय प्रकाश पाण्डेय  ≈

Please share your Post !

Shares

हिन्दी साहित्य – जीवन यात्रा ☆ मनोगत – शिल्पा की आँखों की प्रेरणा !!! ☆ प्रस्तुति – सौ. विद्या श्रीनिवास बेल्लारी

सुश्री शिल्पा मैंदर्गी

(आदरणीया सुश्री शिल्पा मैंदर्गी हम सबके लिए प्रेरणास्रोत हैं। आपने यह सिद्ध कर दिया है कि जीवन में किसी भी उम्र में कोई भी कठिनाई हमें हमारी सफलता के मार्ग से विचलित नहीं कर सकती। नेत्रहीन होने के पश्चात भी आपमें अद्भुत प्रतिभा है। आपने बी ए (मराठी) एवं एम ए (भरतनाट्यम) की उपाधि प्राप्त की है।

ई-अभिव्यक्ति (मराठी) में आपकी कविता स्पंदन शीर्षक से प्रकाशित की गई थी जिसे पाठकों का भरपूर प्रतिसाद मिला। आपके जीवन पर आधारित साप्ताहिक स्तम्भ “माझी वाटचाल…. मी अजून लढते आहे” (“मेरी यात्रा…. मैं अब भी लड़ रही हूँ”) का ई-अभिव्यक्ति (मराठी) में सतत प्रकाशन हो रहा है। इस अविस्मरणीय एवं प्रेरणास्पद कार्य हेतु आदरणीया सौ. अंजली दिलीप गोखले जी का साधुवाद जो सुश्री शिल्पा जी की वाणी को मराठी में लिपिबद्ध कर रहीं हैं।

ऐसी अद्भुत प्रतिभा को प्रकाश में लाने के लिए ई-अभिव्यक्ति परिवार की ओर से सौ. अंजली दिलीप गोखले जी एवं सौ विद्या श्रीनिवास बेल्लारी जी  को साधुवाद एवं हृदय से आभार।)  

☆ जीवन यात्रा ☆ मनोगत – शिल्पा की आँखों की प्रेरणा !!! ☆ प्रस्तुति – सौ. विद्या श्रीनिवास बेल्लारी☆ 

मै शिल्पा! ‘शिल्पा मैंदर्गी’। ई-अभिव्यक्ति के साहित्यकारों में मुझे शामिल किया गया है‌‌। इसलिये पहले मैं हेमन्त बावनकर सर, सुहास पंडित सर और उज्वला दीदी जी के प्रति अंतःकरण से आभार प्रकट करती हूँ!

कहने की बात यह है कि, मैं तो जन्म से ही अंधी नही हूँ!

साधारण तौर पर तीसरी कक्षा तक मुझे थोडा थोडा धुंधला सा दिखाई देता था। जब मैं बहुत छोटी थी, तब से मेरे दादी को शक था। इसलिये उन्होने मेरे मम्मी-पापा को डॉक्टर की सलाह लेने के लिए प्रेरित किया । बहुत से नेत्र-विशेषज्ञों डॉक्टरों को दिखाया गया। सब डॉक्टरों का एक ही मत था,  इसकी दृष्टि जायेगी।

घर में दो बहने, एक भाई,  इनके साथ मैं बड़ी हो रही थी। उनके साथ खेलती थी। सबसे बहुत मस्ती भी करती थी। आँखों को जितना दिखाई देता था, उसके साथ मेरा दिन अच्छी तरह से गुजर जाता था। मुझे कुछ भी भयावह सा नही लगता था।

मुझे कम दिखाई देता है, ऐसा कुछ भी समझ में नही आता था। सब लोगों को ऐसा ही दिखाई देता है, ऐसी मेरी समझ थी। मम्मी का हाथ पकड़कर मैं पाठशाला आती-जाती थी।  मुझे आँखों को देखने की कोई कमजोरी है ऐसा मुझे कभी नहीं लगा।

जब मैं तीसरी कक्षा में थी तब मेरी आँखों के बहुत ऑपरेशन्स हुए। मम्मी पप्पा धीरता से मेरी देखभाल करते थे। लगबग आठ दस ऑपरेशन्स हो गये, फिर भी कुछ फर्क नही पड़ा। मेरे पिताजी विद्या मंदिर स्कूल मे पढ़ाते थे। वे अच्छे अध्यापक थे। मेरा पूरा  ध्यान भी रखते थे। मुझे बहुत अच्छी अच्छी कहानियाँ सुनाते थे। पाँचवी कक्षा में मैंने ‘नाटिका स्पर्धा’  में भाग लिया था। पहिली स्पर्धा में छत्रपति शिवाजी महाराज जी ने अफ़जल खान का वध कैसे किया? यह नाटिका सादर की। आश्चर्य की बात यह है कि उसमें मुझे पहले नंबर की ढाल यशस्वी के रूप में मिल गई। मेरे जीवन का यह पहला यश मुझे बहुत कुछ जीने का आसरा दे गया।

पढाई, पाठशाला, स्पर्धा, घर मे दंगा-मस्ती और आँखों का इलाज शुरू था। दिखाई देने का आँखों का काम खत्म हो गया। आँखों की दृष्टि ने धीरे धीरे मेरा साथ छोड़ दिया। आँखों से दिखाना बंद हो गया।

मेरी आँखों से पानी आता था। पानी आखों से आने को बंद करने के लिये ऑपरेशन हुआ। मेरे पापा मम्मी ने हमेशा मेरा साथ दिया। दिखाई नहीं देता ऐसा समझकर मेरा ज्यादा लाड़ प्यार भी कोई नहीं करते थे।

ऑपरेशन की वजह से मेरी आँखें सफेद रंग की भयावह लग रही थी। दूसरों को मुझे देखकर भय नही होना चाहिए, इसके लिए भीतर का कुछ भाग बदल दिया गया। वह भी एक ही आँख का। डॉक्टरों के कठोर प्रयास के कारण कृत्रिम आँख बना दी गई। वही आँख मैं निकालती हूँ और फिर उसी जगह पर बैठाती हूँ। फिर भी उसका कुछ फायदा नही हुआ। मूल भावना यह थी कि लोगों को मुझे देख कर भय नही होना चाहिए और कुछ तकलीफ भी नहीं होनी चाहिये ।

संक्षेप मे इतना ही कि कृत्रिम आँखें मेरे लिये नहीं किन्तु, लोगों को दिखाने के लिए आँखें हैं।

जिंदगी कैसे जीनी चाहिए?

यह समझने के लिये ही है, शिल्पा की आँखों की प्रेरणा!!!

संपर्क – सुश्री शिल्पा मैंदर्गी,  दूरभाष ०२३३ २२२५२७५

प्रस्तुति – सौ विद्या श्रीनिवास बेल्लारी

पुणे

७०२८०२००३१

≈ ब्लॉग संपादक – श्री हेमन्त बावनकर/सम्पादक मंडळ (मराठी) – श्रीमती उज्ज्वला केळकर/श्री सुहास रघुनाथ पंडित  ≈

 

Please share your Post !

Shares

English Literature ☆ Stories ☆ Weekly Column – Samudramanthanam – 19 – Dhanvantari ☆ Mr. Ashish Kumar

Mr Ashish Kumar

(It is difficult to comment about young author Mr Ashish Kumar and his mythological/spiritual writing.  He has well researched Hindu Philosophy, Science and quest of success beyond the material realms. I am really mesmerized.  I am sure you will be also amazed.  We are pleased to begin a series on excerpts from his well acclaimed book  “Samudramanthanam” .  According to Mr Ashish  “Samudramanthanam is less explained and explored till date. I have tried to give broad way of this one of the most important chapter of Hindu mythology. I have read many scriptures and take references from many temples and folk stories, to present the all possible aspects of portrait of Samudramanthanam.”  Now our distinguished readers will be able to read this series on every Saturday.)    

Amazon Link – Samudramanthanam 

☆ Weekly Column – Samudramanthanam – 19 – Dhanvantari ☆ 

Now the churning of ‘Kshirasāgara’ is looking balance and both the teams doing it again with full enthusiasm with lots of hopes.

Pushing and pulling of Vasuki Naga over mount Mandara is going on. Descend air is blowing all around. That air is giving both the teams new and fresh energy. After sometime a dark smoke start appearing behind that gentle air. Smoke with poison touch which makes to take breath uncomfortable.

In between that dark smoke some figure started appearing in sky. It was looking like someone of black color is coming. Then a face of Buffalo was visible and all Sura and Asura start shivering from fear. The God of dharma and death ‘Yumraj’ was coming from south direction.

Indira started thinking in his mind, “I think Yamraj is coming to punish me”

Then ‘Indira’ started chanting name of Lord Vishnu silently.

Yamraj sitting over his Buffalo came near Indira stopped there and then moved forward. Face of Yamraj was looking like he is firing from anger.

Then Yamraj reaches where Spatrishis and other sage standing. Yamraj bow down his head in front of them due to respect and then all sage given him blessings. Then Yamraj moved further and his Buffalo stopped just in front of Lord Brahma and he said with folded arms, “My father please accept my salutation”

Lord Brahma said, “my blessings with you, keep following your Dharam. Yamraj your presence here is not a good sign. Please tell me reason of your arrival because all Sura and Asura are looking lifeless due to your fear”

Yamraj said, “Brahma, my father from past many years neither Devtas nor Danvas are doing their job, due to which life is disturbed on earth, because of which people whose life is not completed dyeing and those whose life is completed not dying because all Sura are here for which our Yamdooth, messenger of Yamraj have to kill them. I am very confused. So, I have decided to take all these Sura and Asura to ‘Yamloka’ otherwise you tell me some solution of my problem because currently I am unable to do my duty for which I have to face its result as law of karma. My restless is increasing with each passing moment”

Brahma said, “my son Yamraj all this is Maya of Narayana and only he can give relief from your mind turmoil.

Then Yamraj started doing pronounce name of Lord Vishnu with close eyes. Soon Lord Vishnu appeared in front of Yamraj with smile.

Then Lord Vishnu said, “Yamraj, nature is not permanent, in one or other aspect its keeps changing every time and evaluation of nature is basic requirement to sustain any society for long time. Sometimes we have to accept small losses for the period of some time to get long term advantages. The final outcome of this churning of ‘Kshirasāgara’ is for all the lives of earth. Don’t you worry we will pause time for human so that their karma will not effect. Soon a very special god will emerge from this ocean who will help people to cure them from disease and any kind of suffering. And from today person who lit Diya at south direction of home will not face sudden death of himself/ herself and their family. That Diya will be called yam Dipkam, candle of Yamraj and this day will be called Yam Triyodashi or Yam Deepam”

© Ashish Kumar

New Delhi

≈ Blog Editor – Shri Hemant Bawankar/Editor (English) – Captain Pravin Raghuvanshi, NM ≈

Please share your Post !

Shares

मराठी साहित्य – कविता ☆ कोरोनाला पळवूया ☆ श्रीमति उर्मिला उद्धवराव इंगळे

श्रीमति उर्मिला उद्धवराव इंगळे

 

☆ साप्ताहिक स्तम्भ – केल्याने होत आहे रे ☆

☆ कोरोनाला पळवूया ☆

पूर्वी गावं होती लहान

पण माणसं होती महान !

आज गावं झाली मोठी

अन् माणसं झाली छोटी!!२!!

 

वाडा संस्कृतीत होता एकोपा !

आज झाले फ्लॅट प्रत्येकाचा वेगळा कप्पा !

कुणाशी ना गप्पा ना टप्पा !!३!!

 

पूर्वी माणसं असायची भजनपूजनात दंग !

आज आम्ही सारे मोबाईलमध्ये गुंग !!

विषाणूंनी बांधला चांगला चंग!

आमच्या सुखी आयुष्याचा केला भंग !!४!!

 

अहो जगरहाटीत काय होइल सांगता येईना !

त्यात सगळ्या जगाला छळायला आलाय कोरोना!

अहो कोरोनाने माणसं केली वेडी !

धास्तावलीत मोठमोठी गाव आणि खेडी!!५!

 

कोरोनाला अजिबात घाबरायचं नस्त !

खायचे आवळे चिंचा पेरु बोरं मस्त!

रहायचं साऱ्यांनी मजेत चुस्त!

करोनाला पळवायला एक नामी युक्ती!

ठणठणीत ठेवायची सर्वांनी प्रतिकारशक्ती!!

 

©️®️ श्रीमति उर्मिला उद्धवराव इंगळे

सातारा

≈ ब्लॉग संपादक – श्री हेमन्त बावनकर/सम्पादक मंडळ (मराठी) – श्रीमती उज्ज्वला केळकर/श्री सुहास रघुनाथ पंडित ≈

Please share your Post !

Shares