मराठी साहित्य – वाचताना वेचलेले ☆ अक्षय… ☆ प्रस्तुती – सौ. स्मिता पंडित ☆

? वाचताना वेचलेले ??‍?

☆ अक्षय…  ☆ प्रस्तुती – सौ. स्मिता पंडित ☆

कंठातून गाण्यात आणि

गाण्यातून अंतरंगात जे नेतात

ते सूर….. अक्षय

 

अनुभवातून वाक्यात आणि

वाक्यातून डोळ्यात जी चमकते

ती बुद्धी… अक्षय

 

वर्दीतून निश्चयात आणि

निश्चयातून सीमेवर उभे असते

ते धैर्य…. अक्षय

 

एकांतातून शांततेत आणि

शांततेतून आनंदात जो लाभतो

तो आत्मविश्वास… अक्षय

 

सुयशातून सातत्यात आणि

सातत्यातून ऐश्वर्यात जी बहरते

ती नम्रता… अक्षय

 

स्पर्शातून आधारात आणि

आधारातून अश्रुत जी ओघळते

ती माया…. अक्षय

 

हृदयातून गालावर आणि

गालावरून स्मितेत जे तरंगते

ते प्रेम… अक्षय

 

इच्छेतून हक्कात आणि

हक्कातून शब्दात जी उमटते

ती खात्री… अक्षय

 

स्मृतितून कृतित आणि

कृतितून समाधानात जी दिसते

ती जाणीव…. अक्षय

 

मनातून ओठावर आणि

ओठावरून पुन्हा मनात जाते

ती आठवण….. अक्षय

अक्षय तृतीयेच्या खुप खुप शुभेच्छा

संग्राहिका – सौ. स्मिता पंडित

≈संपादक – श्री हेमन्त बावनकर/सम्पादक मंडळ (मराठी) – श्रीमती उज्ज्वला केळकर/श्री सुहास रघुनाथ पंडित /सौ. मंजुषा मुळे/सौ. गौरी गाडेकर≈

Please share your Post !

Shares

मराठी साहित्य – वाचताना वेचलेले ☆ Yesssss….2 mint’s… – सुश्री उन्नती गाडगीळ ☆ संग्रहिका – सुश्री सुनिता गद्रे ☆

सुश्री सुनिता गद्रे

? वाचताना वेचलेले ?

 ☆ Yesssss….2 mint’s…– सुश्री उन्नती गाडगीळ ☆ संग्रहिका – सुश्री सुनिता गद्रे ☆ 

आपल्या भुकेल्या मुलाला दोन मिनटात मँगी खाऊ घालणारी आई.फक्त कमी वेळेचे गणित मांडते.पौष्टिक घटक, गुणवत्ता लक्षात घेत नाहीं! तोच प्रकार खेळात.. पाच दिवसांची मँच..एक दिवसावर…वीस षटकांवर आली. कमी वेळात ..जास्त मँचेस असे गणित मांडले जाते.

खेळाडूंचा ..ताण..तणाव..गुणवत्ता घसरण..याकडे दुर्लक्ष !!!

….रंगमंचावर पण तेच चित्र. पाच अंकी नाटक. तीन…दोन…एकांकीवर आले. नंतर पंधरा मिनिटांची नाटुकली. संख्यात्मक विचार .काळाचे भान ठेऊन वेळेची बचत करणे. ही सोय ठरली !

८ मार्च चे औचित्य साधून..भारतात प्रथमच रंगमंचावर रुजणार …दोन मिनटांच्या नाटिका. अन् त्या ही महिलांद्वारे..

आता फक्त  दोन मिनटात.. साभिनय स्वत:ला सिद्ध करणे. एकपात्री / सामुदायिक, संपूर्ण मुभा आहे!

सामाजिक विषयांचे अनेक पदर फक्त दोन मिनटात गुंफायचे… आशय महत्वपूर्ण.

विषयात खोलवर डुंबायचे नाहीं!! शिवाय कमी वेळात अनेकांना संधी मिळणार ! तोंडाचा रंग पुसण्याची जरुरी नाहीं. दोन मिनटाचा खेळ खेळून.. एका दिवसात अनेक भरा-या घेऊन उच्चांक गाठु शकता. चला तर मग… बांधा पदर… व्हा ..अभिनेता 🎭 / अभिनेत्री 🎭 …

आपण एकेक गंमती बघत रहायचे.

“मी दोन मिनटांचे एका दिवसात पन्नास प्रयोग केले”

 नटाने फुशारकी मारायची ..

आणि आपण त्या दोन मिनिटाच्या प्रयोगासाठी इंधन, वेळ, पैसे खर्चून जायचे.

आपली किमान 20 मिनिटे घालवायची…….असो.

आपण शुभेच्छा देऊया.

लेखिका उन्नती गाडगीळ

संग्राहिका –  सुश्री सुनीता गद्रे

माधवनगर सांगली, मो 960 47 25 805.

≈संपादक – श्री हेमन्त बावनकर/सम्पादक मंडळ (मराठी) – श्रीमती उज्ज्वला केळकर/श्री सुहास रघुनाथ पंडित /सौ. मंजुषा मुळे/सौ. गौरी गाडेकर≈

Please share your Post !

Shares

मराठी साहित्य – वाचताना वेचलेले ☆ गीतांजली भावार्थ … भाग 9 ☆ प्रस्तुति – सुश्री प्रेमा माधव कुलकर्णी ☆

सुश्री प्रेमा माधव कुलकर्णी

? वाचताना वेचलेले ?

☆ गीतांजली भावार्थ …भाग 9 ☆ प्रस्तुति – सुश्री प्रेमा माधव कुलकर्णी ☆

१५.

 गीत गाऊन तुझं रंजन करण्यासाठी

 मी आलो आहे

 तुझ्या प्रसादाच्या एका कोपऱ्यात

 माझी बैठक आहे

 तुझ्या जगात मला काम नाही

हेतू नसलेलं माझं जीवन कोलमडून पडेल

रात्रीच्या समयी, तुझ्या नि: शब्द आराधनेच्या वेळी

हे धन्या, तुझ्यासमोर उभं राहून

‘गा’ अशी आज्ञा मला कर

प्रभात समयी, शांत स्वरात,

सुवर्ण वीणेचे सूर जुळावेत

आणि तुझ्या आज्ञेने मी सन्मानित व्हावे.

 

१६.

 या जगाच्या महोत्सवात सहभागी होण्याचं

 निमंत्रण मला मिळालं

 आणि माझं आयुष्य कृतार्थ झालं.

हे किती थोर भाग्य!

मी डोळ्यांनी पाहू शकतो, कानाने ऐकू शकतो

 

या महोत्सवात

माझी वीणा वाजवणं हेच माझं काम,

ते मी माझ्या परीने केलं

 

या मैफिलीतून मी आत यावं,

तुझं दर्शन घ्यावं

आणि मूकपणे तुझ्यासमोर नतमस्तक व्हावं.

 

मराठी अनुवाद – गीतांजली (भावार्थ) – माधव नारायण कुलकर्णी

मूळ रचना– महाकवी मा. रवींद्रनाथ टागोर

 

प्रस्तुती– प्रेमा माधव कुलकर्णी

कोल्हापूर

7387678883

[email protected]

≈संपादक – श्री हेमन्त बावनकर/सम्पादक मंडळ (मराठी) – श्रीमती उज्ज्वला केळकर/श्री सुहास रघुनाथ पंडित /सौ. मंजुषा मुळे/सौ. गौरी गाडेकर≈

Please share your Post !

Shares

मराठी साहित्य – वाचताना वेचलेले ☆ आताच्या पिढीच्या आईचे तिच्या बाळासाठीचे गाणे… अनामिक ☆ प्रस्तुती – सौ. स्मिता पंडित ☆

? वाचताना वेचलेले ??‍?

☆ आताच्या पिढीच्या आईचे तिच्या बाळासाठीचे गाणे… अनामिक ☆ प्रस्तुती – सौ. स्मिता पंडित ☆

मी मराठी, मी मराठी !

“आताच्या पिढीच्या आईचे तिच्या बाळासाठीचे गाणे”

 

लिसन माझ्या सोन्या बाळा

केव्हाच झाली मॉर्निंग

वेक अप फ्रॉम द बेड आता

शेवटची ही वॉर्निंग

 

छानपैकी ब्रश कर

चमकव तुझे टीथ

स्मॉल थिंग समजू नकोस

त्यातच तुझं हित

 

हॉट हॉट मिल्क केलंय

घालून बोर्नव्हीटा

या ड्रिंकने सहज फोडशील

हाताने तू विटा

 

वन ग्लास ट्वाईस घेताच

व्हीटामीन्स मिळतील मेनी

थोड्याच दिवसात तुही

होशील महेंद्रसिंग धोनी

 

मॅथ्सवाल्या टीचरला त्या

विचार सगळ्या क्वेरी

पाठ कर लंच ब्रेकला

मराठी लॅंग्वेज स्टोरी

 

स्कूल फिनिश करून इव्हला

होम झटपट गाठ

येता येता बसमध्येच

फ्रेझेस होऊं दे पाठ

 

ग्रॅंडपाच्या बर्थ डेची

आहे नाईट ला पार्टी

असल्या एनव्हायर्नमेंट मध्ये

ग्रो होतात कार्टी !

 

मराठी च्या स्पीकिंगचेही

लावू तुला कोर्स,

शोधलं खूप टाईम्स मध्ये

पण सापडला नाही सोर्स !!

 

कवी…अनामिक

संग्राहिका – सौ. स्मिता पंडित

≈संपादक – श्री हेमन्त बावनकर/सम्पादक मंडळ (मराठी) – श्रीमती उज्ज्वला केळकर/श्री सुहास रघुनाथ पंडित /सौ. मंजुषा मुळे/सौ. गौरी गाडेकर≈

Please share your Post !

Shares

मराठी साहित्य – वाचताना वेचलेले ☆ आश्चर्य… अनामिक ☆ प्रस्तुती – सौ.बिल्वा शुभम् अकोलकर ☆

? वाचताना वेचलेले ?

🤔 आश्चर्य 🤔 … अनामिक ☆ प्रस्तुती – सौ.बिल्वा शुभम् अकोलकर

पोट दुखो, पाठ दुखो,

हात दुखो, मान ।

डोकं दुखो, पाय दुखो,

नाक दुखो, कान ॥

 

काही झालं तरी औषध

पोटातच घ्यायचं ।

औषधाला कसं कळतं,

कुठल्या गल्लीत जायचं?

 

जिथे दुखतं, तिथे कसं,

हे औषध पोचतं?

उजेड नाही, दिवा नाही,

त्याला कसं दिसतं?

 

हातगल्ली, पायगल्ली,

पाठीचं पठार ।

छातीमधला मोठा चौक,

पोटाचा उतार ॥

 

फासळ्यांच्या बोळामधून,

इकडेतिकडे वाटा।

औषधाला कसं कळतं,

कुठून जातो फाटा?

 

लालहिरवे दिवे नाहीत,

नाही पाटी, खुणा ।

पोलीसदादा कुठेच नसतो,

वाटा पुसतं कुणा?

 

आई, असं वाटतं की,

इतकं लहान व्हावं ।

गोळीबरोबर पोटात जाऊन,

सारं बघून यावं ॥

 

आईनं गपकन धरलं,

म्हणे, बरी आठवण केली ।

आज तुझी आहेच राजा,

एरंडेलची पाळी !!!!

😖  🥴  😫

काव्यरचना : अनामिक.

संग्रहिका: सौ.बिल्वा शुभम् अकोलकर

≈संपादक – श्री हेमन्त बावनकर/सम्पादक मंडळ (मराठी) – श्रीमती उज्ज्वला केळकर/श्री सुहास रघुनाथ पंडित /सौ. मंजुषा मुळे/सौ. गौरी गाडेकर≈

Please share your Post !

Shares

मराठी साहित्य – वाचताना वेचलेले ☆ गीतांजली भावार्थ … भाग 8 ☆ प्रस्तुति – सुश्री प्रेमा माधव कुलकर्णी ☆

सुश्री प्रेमा माधव कुलकर्णी

? वाचताना वेचलेले ?

☆ गीतांजली भावार्थ …भाग 8 ☆ प्रस्तुति – सुश्री प्रेमा माधव कुलकर्णी ☆

१४.

माझ्या इच्छा खूपच आहेत;

माझं रुदन दीनवाणं आहे

पण वारंवार निर्दयपणे नकार देऊन

तू मला सावरलंस

तुझ्या दयेनं माझं आयुष्य

पूर्णपणे भरलं आहे

 

मी न मागता छोट्या पण महान भेटी

तू मला देत असतोस

हे आकाश, हा प्रकाश, हे शरीर

आणि हे चैतन्य

या साऱ्या तुझ्याच भेटी,मला अवास्तव मागण्यांच्या धोक्यापासून वाचवतात,

दूर ठेवतात

 

खूपदा मी निरर्थकपणे भटकत असतो,

जागृतावस्थेत माझ्या स्वप्नपूर्ततेकडे

वाटचाल करीत असतो

पण निर्दयपणे तू माझ्या समोरून अदृश्य होतोस

 

 मला दुर्बल बनवणाऱ्या

 चंचल वासनांच्या जंजाळापासून

दूर नेऊन व त्यांना नकार देऊन

दिवसेंदिवस मी स्वीकारायोग्य कसा होईन

हे पाहतोस.

मराठी अनुवाद – गीतांजली (भावार्थ) – माधव नारायण कुलकर्णी

मूळ रचना– महाकवी मा. रवींद्रनाथ टागोर

 

प्रस्तुती– प्रेमा माधव कुलकर्णी

कोल्हापूर

7387678883

[email protected]

≈संपादक – श्री हेमन्त बावनकर/सम्पादक मंडळ (मराठी) – श्रीमती उज्ज्वला केळकर/श्री सुहास रघुनाथ पंडित /सौ. मंजुषा मुळे/सौ. गौरी गाडेकर≈

Please share your Post !

Shares

मराठी साहित्य – वाचताना वेचलेले ☆ ‘माहेरवाशीण’ – लेखिका – प्रणिता खंडकर ☆ संग्राहिका: सुश्री प्रतिमा जोशी ☆

? वाचताना वेचलेले ?

☆ ‘माहेरवाशीण’ – लेखिका – प्रणिता खंडकर ☆ संग्राहिका: सुश्री प्रतिमा जोशी ☆

मृणालला जाग आली  आणि किती वाजले बघायला  मोबाईल घेण्यासाठी हात सवयीनं बाजूला करायला गेली. अरेच्चा! हाताला हे काय अडकतंय? तिनं खडबडून डोळे उघडले आणि हाताला लावलेल्या सलाईनकडे तिचं लक्ष गेलं. आपण हाॅस्पिटलमध्ये अ‍ॅडमिट आहोत याची तिला जाणीव झाली.

काल सकाळी जरा कणकण वाटत होती, पण करोना काळात  अत्यावश्यक सेवेत असल्याने तिला रजा घेणं कठीणच होतं. ती महानगरपालिकेची कर्मचारी होती आणि सध्या कामाचा ताण भरपूर होता. काही कर्मचारी किंवा त्यांचे कुटुंबीय करोना बाधित झाल्याने कामावर येऊ शकत नव्हते. म्हणून काम भरपूर आणि स्टाफ कमी अशी अवस्था होती. त्यामुळेच ती ८.४० ची  सी. एस. टी. लोकल पकडून शिस्तीत आॅफिसला गेली. फ्रेश होऊन कँटिनवाल्याकडून एक कडक काॅफी घेतल्यावर जरा बरं वाटलं आणि ती कामाला लागली. पण साडेबाराच्या सुमारास तिला अस्वस्थ वाटायला लागलं. चक्कर येतेय, श्वास अडकतोय अशी विचित्र अवस्था झाली. मैत्रिणीनं गरम पाणी दिलं, अॅसिडिटी असेल तर म्हणून, पण फरक पडेना. मग मात्र गाडी बोलावून त्यांनी तिला हाॅस्पिटलमध्ये आणलं. करोनाची लक्षणं म्हणून तिची रक्त तपासणी आणि छातीचा  एक्सरे काढला गेला. आणि विलगीकरण कक्षात दाखल करून उपचार सुरू झाले होते. त्यानंतरचं तिला काही आठवत नव्हतं आणि आत्ता सकाळी जाग आली होती.

बापरे! आपल्या घरी काय हाहाकार माजला असेल? सवितानी मुकुंदला फोन करून आपल्या घरी कळवलं असेलच. तिच्या घरी मुकुंद – तिचा रिटायर्ड नवरा, विशाल-विराज हे दोन्ही मुलगे – नोकरी करणारे, सासूबाई वय ८० – बी. पी., डायबेटिस पेशंट, जेमतेम स्वतःचं करणाऱ्या आणि ७६ वर्षांची आई संधिवाताने अंथरूणाला खिळलेली. कसं होणार या सगळ्यांचं या विचाराने तिचं डोकं परत गरगरायला लागलं.

मृणाल एकुलती एक मुलगी. ग्रॅज्युएट झाल्यावर महानगरपालिकेत नोकरीला लागली. आणि पुढच्याच वर्षी कर्णिकांच्या घरात सून म्हणून प्रवेशली. मुकुंद केमिकल इंजिनियर,त्याचे वडील दोन वर्षांपूर्वीच निधन पावलेले. मोठ्या बहिणीचं लग्न होऊन ती अंधेरीला राहात होती. त्यामुळे घरी फक्त आई आणि तो, अशी दोनच माणसं!  मुलुंडला थ्री बीएचके फ्लॅट होता त्यांचा. घरात पोळ्यांना आणि वरकामाला बाई होती. सासूबाई तेव्हा तब्येतीने ठणठणीत होत्या, पण सुनेनं आपल्याला सगळं हातात दिलं पाहिजे, या वृत्तीच्या. मृणाल तशी सोशिक स्वभावाची, शिवाय आईला दुखवायचं नाही, हा नवऱ्याचा बाणा! त्यामुळे तिची कायम फरपट होत राहिली. पुढे दोन वर्षांच्या अंतराने विशाल, विराजचं आगमन झालं. दोन्ही बाळंतपणं तिच्या आईनेच केली. घरी आल्यावर लांबून कौतुक करण्याइतपतच सासूबाईंना नातवंडांचं प्रेम!

मुलांना सांभाळायला मात्र पाळणाघरात ठेवायचं नाही हो, हा त्यांचा आदेश! त्यामुळे त्यांना सांभाळायला घरातच बाई ठेवली होती. मुकुंदला त्याचवेळी प्रमोशन मिळालं आणि तो बेंगलोरला गेला. मग काय महिन्यातून दोन-तीन दिवसच घरी यायचा. तसाही घरात तो तिला काही मदत करत नव्हताच. मुलांचं संगोपन ही आईचीच जबाबदारी, हा साई-सुट्ट्यो ! सासूबाई हाॅल मध्ये सोफ्यावर बसून टी. व्ही. मालिका बघणार, जेवणार खाणार आणि निवांत झोप काढणार, सून घरात असेल तोवर तिला आपल्या तालावर नाचायला लावणार आणि कुरबुरी करत राहणार, हाच त्यांचा दिनक्रम होता. मृणाल तारेवरची कसरत करत गाडा रेटत राहिली. विशाल – विराज, दोन्ही मुलं हुशार निघाली. एक सी. ए. आणि दुसरा इलेक्ट्रॉनिक्स इंजिनिअर झाला.

पाच वर्षांपूर्वी मृणालचे बाबा गेले. पण आग्रह करूनही आई तिच्याकडे राहायला तयार झाली नाही. ती एकटीच कळव्याला राहात होती. पण दोन वर्षांपूर्वी आईला संधिवाताने गाठलं आणि ती बिछान्याला खिळली. मग मात्र मृणाल तिला आपल्या घरीच घेऊन आली.तिच्यासाठी दिवसा आणि रात्री अशा दोन केअरटेकर ठेवल्या होत्या. सासूबाई आणि आई अश्या दोघी वयस्कर, आजारी! मुलं आपल्या नोकरीत आणि स्वतःत रममाण होणारी, मुकुंद मागच्या वर्षी रिटायर झाला, त्यालाही बी. पी., शुगर आणि एक हार्ट अ‍ॅटॅक येऊन गेलेला. त्यामुळे सगळी धडपड, धावपळ मृणालनंच करायची. जीव मेटा…

लेखिका – प्रणिता खंडकर

संग्राहिका :सुश्री प्रतिमा जोशी

≈संपादक – श्री हेमन्त बावनकर/सम्पादक मंडळ (मराठी) – श्रीमती उज्ज्वला केळकर/श्री सुहास रघुनाथ पंडित /सौ. मंजुषा मुळे/सौ. गौरी गाडेकर≈

Please share your Post !

Shares

मराठी साहित्य – वाचताना वेचलेले ☆ राजा फळांचा… ☆ प्रस्तुती – सुश्री मंजुषा सुनीत मुळे ☆

सुश्री मंजुषा सुनीत मुळे

?  वाचताना वेचलेले ? 

☆ राजा फळांचा… ☆ प्रस्तुती – सुश्री मंजुषा सुनीत मुळे ☆

 

आकर्ण्याम्रस्तुतिं जलमभूत्तन्नारिकेलान्तरं प्रायः कण्टकितं तथैव पनसं जातं द्विधोर्वारुकम् |

आस्तेऽधोमुखमेव कादलमलं द्राक्षाफलं क्षुद्रतां श्यामत्वं बत जाम्बवं गतमहो मात्सर्यदोषादिह ||

अर्थात :-

फळांचा राजा असणाऱ्या आंब्याची स्तुती ऐकून..

नारळाच्या पोटात [मनात] पाणी  झालं.

फणसाच्या अंगावर काटा उभा राहिला.

उंब्राचं फळ तर फुटलंच.

केळ्यानी मानच खाली घातली.

द्राक्ष काळपट तर पडलीच आणि लहानही झाली.

जांभूळ [हेव्यानी] जांभळ पडलं.

हे सगळं  मत्सरामुळे बरं.!

आम्रऋतुच्या शुभेच्छा !!🥭

 

संग्रहिका – सुश्री मंजुषा सुनीत मुळे 

९८२२८४६७६२

≈संपादक – श्री हेमन्त बावनकर/सम्पादक मंडळ (मराठी) – श्रीमती उज्ज्वला केळकर/श्री सुहास रघुनाथ पंडित /सौ. मंजुषा मुळे/सौ. गौरी गाडेकर≈

Please share your Post !

Shares

मराठी साहित्य – वाचताना वेचलेले ☆ गीतांजली भावार्थ … भाग 7 ☆ प्रस्तुति – सुश्री प्रेमा माधव कुलकर्णी ☆

सुश्री प्रेमा माधव कुलकर्णी

? वाचताना वेचलेले ?

☆ गीतांजली भावार्थ …भाग 7 ☆ प्रस्तुति – सुश्री प्रेमा माधव कुलकर्णी ☆

१३.

जे गाणे गायला मी आलोय

ते अजूनही गायचे राहिले आहे

माझ्या वाद्यांच्या तारा पुन्हा पुन्हा

जुळविण्यातच दिवस सरले

 

खरंच, तशी वेळ आली नाही,

शब्द नीट जुळत नाहीत

इच्छेची तगमग ह्रदयात आहे

 

वारा मंद वाहतोय,

पण ऋतू फुलला नाही

 

मी त्याचा चेहरा पाहिला नाही की,

त्याचा आवाज ऐकला नाही

माझ्या घरावरून जाणाऱ्या पथावर

त्याचा पदरव ऐकू येतो

 

त्याच्यासाठी आसन तयार करण्यात दिवस गेला,

दिवा पण लावला नाही,

‘माझ्या घरात ये’ असं कसं म्हणू?

 

त्याची भेट होईल या आशेवर मी जगत आहे,

पण भेट अजून होत नाही.

 

मराठी अनुवाद – गीतांजली (भावार्थ) – माधव नारायण कुलकर्णी

मूळ रचना– महाकवी मा. रवींद्रनाथ टागोर

 

प्रस्तुती– प्रेमा माधव कुलकर्णी

कोल्हापूर

7387678883

[email protected]

≈संपादक – श्री हेमन्त बावनकर/सम्पादक मंडळ (मराठी) – श्रीमती उज्ज्वला केळकर/श्री सुहास रघुनाथ पंडित /सौ. मंजुषा मुळे/सौ. गौरी गाडेकर≈

Please share your Post !

Shares

मराठी साहित्य – वाचताना वेचलेले ☆ सावित्रीबाई….गजानन घोंगडे ☆ संग्राहिका – सौ.अस्मिता इनामदार ☆

सौ.अस्मिता इनामदार

? वाचताना वेचलेले ?

⭐ सावित्रीबाई….गजानन घोंगडे ⭐  संग्राहिका –  सौ.अस्मिता इनामदार ⭐

प्रिय सावित्रीबाई

नमस्कार ! सकाळीच रेडिओवर ऐकलं

की आज तुझी पुण्यतिथी

बायकोला सांगितलं,

अगं, आज सावित्रीबाईंची पुण्यतिथी.

मग स्वतःलाच विचारलं

सावित्रीबाईंची पुण्यतिथी ?

कसं शक्य आहे ?

अगं, माझ्या गावातली, शहरातली,

देशातली प्रत्येक मुलगी

जेव्हा शिक्षण घेऊन

एखाद्या मोठ्या पदावर जाते,

शिक्षणाच्या भरोशावर एखादा

सन्मान प्राप्त करते

तेव्हा – तेव्हा तूच तर

जन्माला आलेली असतेस

यंदा माझी पुतणी पदवी घेईल

म्हणजे यंदा तू माझ्या घरातही

जन्माला येणार आहेस

सुरुवातीला प्रश्न पडला

तुला काय म्हणावं ?

बाई म्हणावं की आई म्हणावं ?

आमच्याकडे गावात

मोठ्या बहिणीला बाई म्हणतात

मग विचार केला

माझी आई शिकलेली,

थोरली बहीण शिकलेली,

मावशी शिकलेली,

माझी पुतणी शिकतेय

म्हणजे तू तर प्रत्येकच रूपात

माझ्याभोवती आहेस,

सरकारचं घोषवाक्य आहे

‘मुलगी शिकली, प्रगती झाली !

मला वाटतं त्यात आणखी एक जोडावं ‘सावित्रीबाई जन्माला आली’.

आजही वाटतं तुला

भारतरत्न मिळायला हवं होतं

मग लक्षात येतं की

या देशातले अनेक भारतरत्न जे आहेत

ते तुझ्या शिक्षण यज्ञामुळे झालेले आहेत

जेव्हा कुठल्या महिलेला

भारतरत्न मिळत असेल तेव्हा तू

ज्योतिबांना सांगत असशील

‘अहो ऐकलं का आपल्या लेकीला

भारतरत्न मिळालं’

तुझ्या बद्दलचा मुळातच असलेला आदर

सहस्त्र पटींनी वाढतो तो तुझ्या स्वभावामुळे

दगड, शेण, असभ्य शब्दांचा मार

सहन करीत तू तुझं काम करीत राहिली

म्हणजे आतून तू किती कणखर

असली पाहिजेस

ते जिब्राल्टर रॉक म्हणतात तशी.

तसूभरही ढळली नाही

आणि दुसरीकडे अत्यंत नम्र आणि प्रेमळ

कधी – कधी वाटतं टाईम मशिनने

काळाच्या मागे जावं,

लहान बनून तुमच्या घरात यावं

ज्योतीबांच्या कोटाच्या खिशातल्या गोळ्या त्यांच्याच मांडीवर बसून खाव्या

तुझ्याकडून लाड पुरवून घ्यावेत.

मला एक प्रश्न नेहमी पडतो

आपण करतो आहोत

ते काम क्रांतिकारी आहे याची तुला

जराशीही कल्पना नव्हती का ?

कारण नखभर ही अटीट्युड नव्हता तुझ्यामध्ये

नखभर सोडा, अणू – रेणू इतका

सूक्ष्म पण नाही

हे कसं साध्य करायचीस ?

नाहीतर आम्ही बघ

हीतभर करतो आणि हात भर

त्याचा हो हल्ला, कल्ला करत

ती दुखणी सांगत

ते यश सांगत गावभर हिंडतो

कदाचित म्हणूनच

तू त्यावेळच्या स्त्रियांना

शिक्षित करण्यासाठी म्हणून

जी अक्षरं पाटीवर गिरवलीत

ती काळाच्या पाठीवर गिरवला गेलीत

आणि या भारतात

जेव्हा – जेव्हा कोणी मुलगी, स्त्री

शिक्षित होत राहील

तेव्हा- तेव्हा ती अक्षरं गडद होत राहतील

पुन्हा – पुन्हा सावित्री जन्माला येत राहील.

 

–  गजानन घोंगडे

9823087650

संग्राहिका : – अस्मिता इनामदार

पत्ता – युनिटी हाईटस, फ्लॅट नं १०२, हळदभवन जवळ,  वखारभाग, सांगली – ४१६ ४१६

मोबा. – 9764773842

≈ संपादक – श्री हेमन्त बावनकर/सम्पादक मंडळ (मराठी) – श्रीमती उज्ज्वला केळकर/श्री सुहास रघुनाथ पंडित /सौ. मंजुषा मुळे ≈

Please share your Post !

Shares