आध्यात्म/Spiritual – श्रीमद् भगवत गीता – पद्यानुवाद – तृतीय अध्याय (22) प्रो चित्र भूषण श्रीवास्तव ‘विदग्ध’

श्रीमद् भगवत गीता

पद्यानुवाद – प्रो चित्र भूषण श्रीवास्तव ‘विदग्ध’

तृतीय अध्याय

( ज्ञानवान और भगवान के लिए भी लोकसंग्रहार्थ कर्मों की आवश्यकता )

 

न मे पार्थास्ति कर्तव्यं त्रिषु लोकेषु किंचन ।

नानवाप्तमवाप्तव्यं वर्त एव च कर्मणि ॥

 

पार्थ ! मुझे कुछ भी करने का जग में कोई न कारण है

फिर भी कर्म किया करता हूँ,यह मेरा संधारण है।।22।।

 

भावार्थ :  हे अर्जुन! मुझे इन तीनों लोकों में न तो कुछ कर्तव्य है और न कोई भी प्राप्त करने योग्य वस्तु अप्राप्त है, तो भी मैं कर्म में ही बरतता हूँ ।।22।।

 

There is nothing in the three worlds, O Arjuna, that should be done by Me, nor is there anything unattainable that should be attained; yet I engage Myself in action!

 

© प्रो चित्र भूषण श्रीवास्तव ‘विदग्ध’ 

ए १ ,विद्युत मण्डल कालोनी, रामपुर, जबलपुर

[email protected]

मो ७०००३७५७९८

 

(हम प्रतिदिन इस ग्रंथ से एक मूल श्लोक के साथ श्लोक का हिन्दी अनुवाद जो कृति का मूल है के साथ ही गद्य में अर्थ व अंग्रेजी भाष्य भी प्रस्तुत करने का प्रयास करेंगे।)

image_print

Please share your Post !

Shares

मराठी साहित्य – साप्ताहिक स्तम्भ – ? मी_माझी – #6 – आठवण…. ? – सुश्री आरूशी दाते

सुश्री आरूशी दाते

(स्तुत है  सुश्री आरूशी दाते जी के साप्ताहिक स्तम्भ – “मी _माझी “ शृंखला की  छठवीं कड़ी  आठवण …। इस शृंखला की प्रत्येक कड़ियाँ आप आगामी  प्रत्येक रविवार को पढ़ पाएंगे। )

 

? मी_माझी  – #6 – आठवण…? 

 

कशाची??? आनंदी क्षणांची, प्रेमाची, हास्याची, दुःखाची, सुखाची, अपमानाची, यशाची, अपयशाची, कौतुकाची…

अनेक क्षण मनात घर करून असतात, त्यांना विसरता येत नाही… त्या क्षणांच्या आठवणी भूतकाळातील प्रसंग विसरू देत नाहीत…मग ह्या गोष्टी आठवत आठवत वर्तमान जगायचा आणि ह्याच वर्तमानाचा भूतकाळ जेव्हा होतो, तेव्हा उराशी बाळगलेल्या काही आठवणी पुसट व्हायला लागतात… असा भास होतो….आठवणी अगदी नव्या सारख्या असतात, फक्त त्याची तीव्रता कमी होते…

आपण कितीही नको म्हटलं तरी आठवणींचा मागोवा सतत घेत असतो, असं केल्याने काय मिळतं? काय मिळतं हे नक्की सांगता येणार नाही… म्हणजे कधी आसू तर कधी हसू… पण हे सगळं हवंहवंसं असतं… त्यातून बाहेर पडण्याचा प्रयत्न केला तरी बऱ्याच वेळा आपण त्यातच गुंतत जातो… कदाचित ते सोयीस्कर असावं…

आठवणींचा उपयोग नक्कीच होतो… काही ज्ञानवर्धक असतात, काही आठवणी नात्यांना नवीन अर्थ देतात, अपेक्षांचं ओझं पेलायला ताकद देतात, व्यक्ती म्हणून आयुष्याकडे बघायचा एक वेगळाच दृष्टिकोन देतात, ह्या कृत्रिम जगात स्वतःला सिद्ध करत असताना पदरी असलेल्या अनेक आठवणींनी गर्भ रेशमी वस्त्र विणलं जातं जे आपलं आयुष्य झाकायला मदत करतं…

सरणावरती जळताना हे वस्त्र जळालं तरी आपल्या कर्तृत्वाच्या आठवणी मागे ठेवून जातो… आठवणींचा हा ससेमिरा कोणालाच चुकला नाही, हो ना!

 

© आरुशी दाते

 

image_print

Please share your Post !

Shares
Uncategorized
Warning: Trying to access array offset on value of type bool in /var/www/wp-content/themes/square/inc/template-tags.php on line 138

हिन्दी साहित्य – कविता – ☆ तू चल, चल लक्ष्य की ओर…..!! ☆ – सौ. सुजाता काळे

सौ. सुजाता काळे

(प्रस्तुत है सौ. सुजाता काळे जी  की  एक  प्रेरक कविता । ) 

 

तू चल, चल लक्ष्य की ओर…..!!  

 

तू कर प्रयास और पा सफलता

न मिले सफलता तो तू कर प्रयास

अर्जुन बन कर तू भेद चक्षु को

मत्स्य की ओर समर्पण कर जा

तू चल, चल लक्ष्य की ओर…..!!

 

तू भेद बाणों की वर्षा से

और खींच प्रंत्यचा साहस से

एकलव्य बन तू भेद आकाश

जब तक लगे ना घाव वहाँ

कोई मिले ना गुरू यहाँ

तू चल, चल लक्ष्य की ओर…..!!

 

©  सौ. सुजाता काळे 
पंचगनी, महाराष्ट्रा।
9975577684

image_print

Please share your Post !

Shares

हिन्दी साहित्य – साप्ताहिक स्तम्भ – ☆ परिहार जी का साहित्यिक संसार – #2 – भलाई ☆ – डॉ कुन्दन सिंह परिहार

डॉ कुन्दन सिंह परिहार

(आपसे यह  साझा करते हुए मुझे अत्यंत प्रसन्नता है कि  वरिष्ठ साहित्यकार आदरणीय  डॉ  कुन्दन सिंह परिहार जी  का साहित्य विशेषकर व्यंग्य e-abhivyakti के माध्यम से काफी पढ़ा एवं सराहा जाता रहा है। अब आप समय-समय पर उनकी रचनाओं को पढ़ते रहेंगे । इसके अतिरिक्त हम प्रति रविवार उनका साप्ताहिक स्तम्भ – “परिहार जी का साहित्यिक संसार” शीर्षक से उनकी चुनिन्दा रचनाएँ आप तक पहुंचाते रहेंगे।  आज प्रस्तुत है उनकी लघुकथा – “भलाई” जो निश्चित ही  आपको  है  जीवन में घट रही घटनाओं के विश्लेषण के लिए विचार करने हेतु  बाध्य करेगी। ऐसे ही साप्ताहिक स्तंभों  के माध्यम से  आप तक उत्कृष्ट साहित्य पहुंचाने का प्रयास करते रहेंगे।)
☆ परिहार जी का साहित्यिक संसार  # 2 ☆

☆ भलाई ☆

बैंक का काउंटर। गहमागहमी। पैसा निकालते, जमा करते, बेंचों पर अपनी बारी का इंतज़ार करते लोग। दरवाज़े पर बंदूकधारी दरबान।

कैश काउंटर पर पैसा निकालकर उसे गिनते हुए एक व्यापारी। नोटों की मोटी मोटी गड्डियाँ। बगल में दबा हुआ चमड़े का बैग।

तभी बगल में खड़ा एक सामान्य वस्त्रों वाला लड़का बोला, ‘देखिए, आपका नोट गिर गया।’

व्यापारी ने गिनना रोककर घूरकर पहले लड़के को देखा, फिर पैरों के पास पड़े दस के नोट की तरफ। फिर उसने बिना गिने ही नोटों को बैग में ठूँसना शुरू कर दिया। सब गड्डियाँ ठूँस देने के बाद उसने बैग कैशियर की तरफ बढ़ा दिया। कहा, ‘ज़रा रखना।’

फिर उसने घूमकर लड़के का कालर पकड़ लिया। घूँसे ही घूँसे। लड़के की नाक से रक्त बहने लगा। दौड़-भाग मच गयी। कर्मचारी भी दौड़े। बाहर से दरबान भागता आया। ‘क्या बात है? क्या हुआ?’

व्यापारी लड़के का कालर पकड़े, हाँफते हाँफते बोला, ‘साला ठग है। नीचे पड़ा हुआ नोट दिखाकर मेरा पैसा पार करना चाहता था।मैं बेवकूफ नहीं हूँ।’

लड़का हतप्रभ और दर्द से बेहाल। तभी बेंच पर से गोल टोपी लगाये एक वृद्ध उठे। लड़के की हालत देखकर मर्माहत होकर बोले, ‘अरे यह क्या? इसे क्यों मारा?’

एक क्लर्क भी बोला, ‘यह शेवड़े जी का लड़का है। महाराष्ट्र स्कूल में पढ़ता है। यह ऐसा काम नहीं करेगा।’

लड़का अपनी साँस वापस पाकर आँखों में आँसू लिये बोला, ‘नोट आपके कुर्ते की जेब से गिरा था। ज़रा देखिए।’ उसने कुर्ते की जेब की तरफ इशारा किया।

व्यापारी ने देखा, एक और दस का नोट कुर्ते की जेब से सटकने के चक्कर में बाहर झाँक रहा है।

व्यापारी सिकुड़ गया। जेब से रूमाल निकालकर लड़के का खून पोंछा। वृद्ध से हाथ जोड़कर बोला, ‘साहब, बहुत गलती हो गयी। मैं क्या करूँ?आजकल लोग इसी तरह ठगते हैं। लड़के ने तो अच्छे मतलब से कहा था, लेकिन मुझे भरोसा नहीं हुआ।’

मामला ठंडा हो गया। जल्दी ही सब कुछ सामान्य हो गया और दरबान फिर दरवाज़े पर मुस्तैद हो गया। लेकिन अति-सावधानी का कीड़ा जो पहले व्यापारी के दिमाग़ में कुलबुलाता था, अब उड़ कर लड़के के दिमाग़ में कुलबुल करने लगा।

© कुन्दन सिंह परिहार
जबलपुर (म. प्र.)
image_print

Please share your Post !

Shares

योग-साधना LifeSkills/जीवन कौशल ☆ Tashkent to Rishikesh for Laughter Yoga ☆ Shri Jagat Singh Bisht & Smt Radhika Bisht

Shri Jagat Singh Bisht

(Master Teacher: Happiness & Well-Being, Laughter Yoga Master Trainer, Author, Blogger, Educator and Speaker.)

☆ Tashkent to Rishikesh for Laughter Yoga

A small group of laughter lovers – including a young fashion designer, a scientist, an engineer, a doctor, a psychologist, a teacher and two yoga teachers – flew down from Tashkent to Rishikesh, known as the world capital of yoga, to learn the basics of Laughter Yoga. All of them had a background of yoga but had come to India with an eagerness to master the happiest workout in the world – Laughter Yoga.

We conducted a 2-day certified laughter yoga leader training programme for them covering theoretical and practical aspects of Laughter Yoga including the inner spirit of laughter, laughter meditation and guided relaxation.

The programme was well appreciated by all the participants. Here are some of the feedbacks received from some of them:

“In my normal life, I do not laugh much. Here, I discovered that I have so much laughter hidden inside me. Everyone seems to have an infinite capacity to laugh. And, it feels so good. My daughter is also here with me. Now, we will go back home and it is going to be a happy, cheerful place forever!”

“I am a psychologist and have found the concept of Laughter Yoga to be very useful. Laughter can be a good tool for healing. I shall be applying in practice what I have learned here.”

“I have found a new way to engage with my grand children. We are going to sing, dance, laugh and play the whole day. The kids are going to find the fun based laughter exercises really interesting.”

“I am a yoga teacher and have included Laughter Yoga in my curriculum after I came to Rishikesh a few months ago and learned it from you. I have come along with one of my students and we have got deep insights into laughter and meditation. Laughter has enormous potential for healing depression and aches. “

“I also came here in April 2013 to undergo Certified Laughter Yoga Leader training. After going back to my country, I organized several laughter retreats in the mountains on the weekends. The retreats have got fantastic response as laughter touches the innermost core of being. I have also been to two neighbouring countries, namely Kazakhstan and Kyrgyzstan, and made presentations on Laughter Yoga before large groups. I propose to come back here for Laughter Yoga soon with a group from Uzbekistan, Kazakhstan and Kyrgyzstan.”

This was the second certified laughter yoga leader training organized in Rishikesh for nationals from Uzbekistan this year by us and three participants had come for the second time again in the programme due to their sheer love for Laughter Yoga.

Dr Madan Kataria, the founder of Laughter Yoga, who had visited Kazakhstan recently, extends best wishes to all the new certified laughter yoga leaders and appreciates the efforts made by Ivan Skofenko, Tashkent for propagating Laughter Yoga in Uzbekistan and the neighbouring countries.

Radhika Bisht and Jagat Singh Bisht

Founder: LifeSkills

Seminars, Workshops & Retreats on Happiness, Laughter Yoga & Positive Psychology.
Speak to us on +91 73899 38255
[email protected]

image_print

Please share your Post !

Shares

आध्यात्म/Spiritual – श्रीमद् भगवत गीता – पद्यानुवाद – तृतीय अध्याय (21) प्रो चित्र भूषण श्रीवास्तव ‘विदग्ध’

श्रीमद् भगवत गीता

पद्यानुवाद – प्रो चित्र भूषण श्रीवास्तव ‘विदग्ध’

तृतीय अध्याय

( ज्ञानवान और भगवान के लिए भी लोकसंग्रहार्थ कर्मों की आवश्यकता )

 

यद्यदाचरति श्रेष्ठस्तत्तदेवेतरो जनः ।

स यत्प्रमाणं कुरुते लोकस्तदनुवर्तते।।21।।

 

जो करते है श्रेष्ठ लोग छोटे भी वैसा करते हैं

सदा बडों के किये हुये को जग में सब अनुसरते है।।21।।

 

भावार्थ :  श्रेष्ठ पुरुष जो-जो आचरण करता है, अन्य पुरुष भी वैसा-वैसा ही आचरण करते हैं। वह जो कुछ प्रमाण कर देता है, समस्त मनुष्य-समुदाय उसी के अनुसार बरतने लग जाता है (यहाँ क्रिया में एकवचन है, परन्तु ‘लोक’ शब्द समुदायवाचक होने से भाषा में बहुवचन की क्रिया लिखी गई है।)।।21।।

 

Whatsoever a  great  man  does,  that  other  men  also  do;  whatever  he  sets  up  as  the standard, that the world follows. ।।21।।

 

© प्रो चित्र भूषण श्रीवास्तव ‘विदग्ध’ 

ए १ ,विद्युत मण्डल कालोनी, रामपुर, जबलपुर

[email protected]

मो ७०००३७५७९८

 

(हम प्रतिदिन इस ग्रंथ से एक मूल श्लोक के साथ श्लोक का हिन्दी अनुवाद जो कृति का मूल है के साथ ही गद्य में अर्थ व अंग्रेजी भाष्य भी प्रस्तुत करने का प्रयास करेंगे।)

image_print

Please share your Post !

Shares
image_print