Category: मराठी आलेख

श्री नंदकुमार पंडित वडेर  प्रतिमेच्या पलिकडले  ☆ ये रे घना.. ये रे घना… ☆ श्री नंदकुमार पंडित वडेर ☆ आजही जेव्हा जेव्हा मी अशी खिडकी जवळ बसुन असते... बाहेर पावसाची रिमझिम रिमझिम सुरू झालेली बघत राहते... मनाला केव्हढं सुख मिळतंय म्हणून सांगू... हवा कुंद झालेली काळ्या ढगांची शाल पांघरलेली बाहेरचं जग पाहते.. व्रात्य मुलासारखे पावसाचे उडणारे तुषार अंगावर पडत जातात अंगावरील  स्वेटरवर इवलसे मोती चमचमताना दिसतात.. मधुनच एखादी थंडगार झुळूक अंगाला लपेटून जाते ,तेव्हा सुरकुतलेल्या कायेवर शिरशिरीचा काटा  थरारतो... झुळूक कानात काही बोलून जाते.. 'काय कुठे लागलीय तंद्री? तरुणाईतली ऐकू येतेय वाटतं वाजंत्री!'.. तिचा चेष्टेचा सूर झंकारतो..मनात विचारांचा पिंगा घुमू लागतो... गतकाळातील एकेक आठवणींची सर सर ओघळू लागते...दु:खाचे नि आनंदाचे तुषार मनात उडत असतात...घरातले एकाकीपण  वाकुल्या दावतात...पोटच्या पिलांनी पंखातले बळ अजमावण्यासाठी करियरचे क्षितीज लांब लांब विस्तारले,. आणि मायेच्या ओढीला नाईलाजाच्या आवरणाखाली आचवले.. प्रपंचाचा गाडा ओढता ओढता धन्याने जीवनाची इतिकर्तव्यता साधली.. चार सुखाचे दिवस पाहण्यासाठी मला मागेच ठेवली.. भावनेचा कल्लोळ तो उठतो मनात ,पण शब्द जुळवून येता ओठी ते तिथेच अडकतात.. कातर होतो गळा...

श्री नंदकुमार पंडित वडेर  प्रतिमेच्या पलिकडले  ☆ आभाळाचा वाढदिवस… ☆ श्री नंदकुमार पंडित वडेर ☆ .. आभाळाचा वाढदिवस.. हो हो तुमच्या आमच्या माणसां सारखाच आभाळाचा वाढदिवस...कितवा वाढदिवस? म्हणून किती कुत्सितपणे शंका काढताय ना... तुमचं सगळयांचं असचं ठरलेलं असतं.. वाढदिवसाला मोजमाप लावयाचं.. त्याची जन्मतारीख कोणती? ते कोणतं वर्ष होतं.. मग आता किती पूर्ण झाली? ( अजुन उरली किती?) किती गणिती प्रश्न उभे कराल... एखाद्याला जन्मतारीख ठाऊकच नसेल... नसेल त्यावेळी तशी नोंद करून ठेवायची पध्दत तर त्याने त्याचा कधी नि कसा साजरा करावा वाढदिवस?.. तुम्हीच सांगा! त्याला वाटत नसेल आपलाही वाढदिवस साजरा करावा म्हणून.. आणि अश्या कितीतरी गोष्टींच्या सहवासात आपण आलेलो असतो... मग घरच्या नित्योपयोगी वस्तू असतील.. संस्था, आस्थापना, प्राणी, वाहन, सारं सारं काही... आपल्या संपर्कात आल्यापासून त्याची कालगणना आपण सुरू करतो... कदाचित त्याची एक्सपायरी डेट सुध्दा आपल्या ठाऊक असते... त्याची वारंटी गारंटी चा कालावधी लक्षात ठेवतो आणि मग अभिमानाने दर वर्षी त्याचा वाढदिवस साजरा  केलाच तर, करण्यात आनंद मानतो... पण चंद्र सूर्य तारे, ग्रहगोल, हवा,पाणी, नद्या, तळी, समुद्र, आकाश ,डोंगर निसर्ग याचं काय.. ते...

श्री नंदकुमार पंडित वडेर  प्रतिमेच्या पलिकडले  ☆ उघडले चंद्राने द्वार… ☆ श्री नंदकुमार पंडित वडेर ☆ ... आलास ?  ये ये कधीपासून तुझीच वाट पाहत आहे या इथे... बाकी पुढारलेल्या देशातील मोजकेच जण आतापर्यंत इथं माझा पाहुणचार घेऊन गेले... तर काहीजण माझ्या परीघाभोवती फिरतच राहिले, तर काही जण यानातून उतरले गेलेच नाही.. काही तरी घोळ झाला असावा त्यावेळी... बिचारे अभागी ठरले आणि आपल्या देशी अपयशाचे धनी होऊन परतले... किती म्हणून त्यांच्या देशानी अपेक्षा, आशा बाळगल्या होत्या त्या सर्व फोल ठरल्या गेल्या... पण तू मात्र सगळ्यांच्या मागाहून तयारी करत होतास... पुढच्यास ठेच नि मागचा शहाणा या चालीवर त्यांच्या अनुभवाचा चांगला उपयोग करून संभाव्य चुका टाळून या इथे उशीराने का होईना पण व्यवस्थित आलास... मला स्वतःला खूप खूप आनंद झाला... आता तुला काय हवं ते तू कर... माझी कशालाच ना नाही बरं... हवा तितका दिवसाचा मुक्काम कर... संशोधन कर.. जा ये कर... आणखी कुणी तुझ्या बरोबर कुणी येणार असतील तर त्यांनाही बेलाशक आण...आतिथ्य करायला मी सदैव तयार आहे... आगमनाच्या द्वारावर मी स्वतः उभा राहून बरं......

श्री नंदकुमार पंडित वडेर  प्रतिमेच्या पलिकडले  ☆ श्रावण तो आला आला… ☆ श्री नंदकुमार पंडित वडेर ☆ गर्भ रेशमी हिरवागार शामियाना.. पसरला घरा घराच्या अवतीभवती... निळे पांढरे आभाळ... हरखून थबकले माथ्यावरती.. मेघडंबरी कोंदणातून... सुवर्ण रश्मीचे दान सुटले अवनीवरी.. सोनेरी मुकुट शोभले... तृणपाती तरूवरुंच्या शिरी... मंद मंदसा हलकासा ... वारा गोंजारून जाई शरीरी.. झुकले तन मान लवून ... आनंद वाहे लहरी लहरी.. खगांनी फुंकली मंजुळ सनई, अन मधूनच वर्षा बरसून जाई.. खिल्लारे चरती कुरणी... निर्भर होऊनी रानीवनी..  उल्हासाची इंद्रधनूची ... तोरणं आकाशी झळकली.. सणवारांची  फुले उमलली... आनंदाची पालवी बहरली.. बलाकमाला उडती गगनी... संदेश देण्या माहेरवाशीणी.. सय दाटता मायेची... मनात गुंजली रूदनगाणी.. माय ती वाट पाही... दूर दूरच्या लेकीसाठी... खळबळ माजे तिच्या अंतरी... खळखळणाऱ्या ओढयातल्या जलापरी.. सांगत आली, वाजत गेली... गावागावातून वाऱ्याची तुतारी... .. श्रावण तो आला आला...  घरोघरी अंगणी नि परसदारी.. ..श्रावण तो आला आला... घरोघरी अंगणी नि परसदारी.. ©  नंदकुमार पंडित वडेर विश्रामबाग, सांगली मोबाईल-99209 78470 ईमेल –[email protected] ≈संपादक – श्री हेमन्त बावनकर/सम्पादक मंडळ (मराठी) – सौ. उज्ज्वला केळकर/श्री सुहास रघुनाथ पंडित /सौ. मंजुषा मुळे/सौ. गौरी गाडेकर≈...

श्री सुहास सोहोनी  प्रतिमेच्या पलिकडले  ☆ गावलं का ताक ?… ☆ श्री सुहास सोहोनी ☆ 😃 बामणिन् ग्येली खय् व्हती उनाची? अगो बायो जाणार कुठे! लुगड्याला आखोटा लागून फाटलं होतं वीतभर. शेजारच्या वच्छिनं दिलेन् टांके घालून्. मला आता दिसत नाय गो नेढ्यात दोरा ओवायला. व्हय् व्हय्. तां पन् खरां. गो बाय् , तुज्याकडं  ताक गावल् काय गो लोटाभर? आता कुठचं ताक उरायला! आणि बघितलंस्? मी दिसले रे दिसले, की मागामागीला सुरुवात! तसां नाय् गो. आता पोरां येतिल नाय् सालंतून? तापून येतंत गो उनाची! त्यानला कोप कोप पिल्यावर वाइंच बरा वाटता. पन् ऱ्हावंदे. नको आता. बरां ता बरां. जाव मी आता घरी? पाहीलंस्? ताक नसेल म्हटल्यावर चालली तशीच घरी! पोरांची काही काळजी आहे की नाही? चल माझ्याबरोबर. थोडं ताक शिल्लक असेलसं वाटतंय् दगडीत! असलं तर देते. 🌴 पूर्वीच्या काळी गांवा-खेडेगांवात बामणी-कुणबी बायका कुठे भेटल्या तर त्यांच्यात असे आपुलकीचे संवाद घडायचे. आपापल्या मराठीत. सहकार्य शब्दाचा केवळ जप न करता आचरण सहकाराचे होते. 🌴 😃 © सुहास सोहोनी रत्नागिरी ≈संपादक – श्री हेमन्त बावनकर/सम्पादक मंडळ (मराठी) – सौ. उज्ज्वला केळकर/श्री सुहास रघुनाथ पंडित /सौ. मंजुषा मुळे/सौ. गौरी गाडेकर≈...

श्री नंदकुमार पंडित वडेर  प्रतिमेच्या पलिकडले  ☆ पाऊस केव्हाचा पडतो… ☆ श्री नंदकुमार पंडित वडेर ☆ पाऊस केव्हाचा पडतो... काळ्या ढगातून जलाचे घड्यावर घडे आज तो रिते करतो... वाऱ्यालाही त्यानं तंबी दिलीय खबरदार आज माझ्या वाट्याला आलास तर कोसळणाऱ्या सरींवर सरीच्या भिंतीना हादरवून गेलास तर...वारा मग पावसाच्या वाऱ्यालाही उभा राहण्यास धजला नाही.. दुतर्फा झाडांची दाट राईचीं अंगे अंगे भिजली जलधारानी.. ओंथबलेले पानं न पान नि सरी वर सरीच्या माऱ्याने झाडांची झुकली मान...इवलीशी तृणपाती, नाजुक कोमल लतावेली चिंब चिंब भिजून जाण्यानं काया त्यांची शहारली... हिंव भरल्या सारखे थरथर कापे पान न पान.. खळखळ पाण्याचा लोट धावे वाट फुटे तसे मनास भावे... जीर्ण शिर्ण पिवळी पानं, काटक्या,काड्या, कागदाचा कपटा, सारं सारं  मिळालेल्या प्रवाहात जाई पुढे पुढे ते वाहात.. सरली तुमची सद्दी उचला तुमची जुनीपुराणी रद्दी. आता नव्हाळीची असे गादी...स्वच्छ झाले शहर नगर, स्वच्छ झाले भवताल... चकचकीत झाले रस्ते... दर्पणाला देखिल त्यात स्वताला निरखून पाहावेसे वाटले...घन अंधार दाटला भवताल त्यात बुडाला.. रस्तावरचे पथदिवे आपल्या मिणमिणत्या प्रकाशाने रस्ता रस्ता उजळून टाकला... निराशेच्या वाटेवर असतो आशेचाही एक किरण...

डॉ.सोनिया कस्तुरे  प्रतिमेच्या पलिकडले  ☆ किनारा... ☆ डॉ.सोनिया कस्तुरे ☆ आनंदाचे बेट शोधता शोधता सगाराची गाज अंतरात उतरली की, मनातल्या लाटा बोलू लागतात. अथांगतेच्या खोलीत खूप काही असतं  साठवून, दडवून ठेवलेलं लाटेनं किनाऱ्याकडे कैकदा फेकलं तरी.. परतीच्या प्रवासात आपसूक आत सामावतं. त्यात भरती ओहोटीची कथा औरच ! आतला समुद्र कितीही आपला तरी तृष्णा शमवण्यास असमर्थ ठरतो. आभाळ संभ्रमून जातं. मन कोसळतं, तुडूंब साठलं की, मनात पाऊस कोसळू लागतो. पालापाचोळा थिजतो. असह्यतेने नयनातून पाझरतो. काळ्याकुट्ट ढगांना मोकळ करु पाहतो मग रोजच मनात पाऊस पडू लागतो. खिडकीतून बाहेर ओलाचिंब होतो कितीही उंच जा पाऊस बरसत राहतो. आधे-मधे रात्री-अपरात्री अगदी कधीही कोणत्याही वयात वयाच भान हरपून पाऊस पडतच राहतो. क्वचित खिदळतो, थुईथुई नाचतो मोहरुन जातो विस्मयकारी वाटतो ऊन-सावलीत पाऊस पडतच राहतो. आत कोसळणारा पाऊस अमाप सोबत केला तरी तहानेने कधी कधी आपण व्याकूळच राहतो. किनाऱ्यावर, रेतीत, समुद्रात नदीत… कुठे कुठे आणि किती किती सांगायचं..! तो बरसतच राहतो. समुद्र, पाऊस दोघेही आपल्यात सामावलेले ना समुद्राच्या आधीन ना पावसाच्या स्वाधीन होता येते मनाच्या सागरात पाऊस बरसत राहतो. कधी बोलका, तर कधी अबोल पावसा सोबत, आतल्या समुद्राशी बोलत बोलत.., किनाऱ्यावर आपण स्वतःला शोधत राहतो..! निगुतीनं चालत राहतो अविरत..!!  © डॉ.सोनिया कस्तुरे विश्रामबाग, जि. सांगली भ्रमणध्वनी:- 9326818354 ≈संपादक – श्री हेमन्त बावनकर/सम्पादक मंडळ (मराठी) – सौ. उज्ज्वला केळकर/श्री सुहास रघुनाथ पंडित...

श्री नंदकुमार पंडित वडेर  प्रतिमेच्या पलिकडले  ☆ मृगतृष्णा… ☆ श्री नंदकुमार पंडित वडेर ☆  "अरं  ढवळ्या लेका! का असं गठुळ्यागत अंग मुडपूनशान खाली बसलास? मळ्याकडं जोताला जायचं नव्हं का आपुल्याला? धाकलं मालक आता वाड्यातून दहीभाकरचा तुकडा खाऊन बाहीर येतील कि मर्दा! आनी तु असा बसलेला बघितल्यावर खवळायचं न्हाई व्हयं?... आरं ह्यो आळस सोड नि गपगुमान उभा राहा बघू!.. " "... पवळ्या दादा, म्या आता जो हथं बसलोय ना त्ये काय लवकर उठायचं नावं घेनार नायं... आवं दादा आता कालच दिव्याची आवस उलाटली.. अन सारवण सुरू झाला तरी पाउसाचा टिपुस काय गळाया तयार न्हाई... पार उन्हाळ्यातल्यावानी उनाचा कडाका तसाच पडतोय कि... आजवर चार बाऱ्या झाल्या नांगरटणीला खेटं घालून.. वळीवानं तोंड वळविलं, म्रिगानं तर तोंड दावलचं न्हाई, ती मधली दोनी बी लबाड नक्षत्रं पाठ दाखवूनच गायब... आरं जित्राबं सुध्दा बिळं सोडून गेली तत मानसांची नि  आपली काय गत झालीया, तुला कायं येगळं सांगाय हवं काय? ढेकळांचा चोक शोष पडल्यावानी उताणी पडलेली रानं... हिरीचं, ओढयाचं खरवडून निघालेलं  पानं.. रोज मैल मैल धुरळा उडवीत जाऊन एक कळशीभर पाणीची...